Các nguyên tắc kế toán cơ bản năm 2025

Nguyên tắc kế toán là gì? Cùng đại lý thuế Việt An đi sâu vào các nguyên tắc kế toán cơ bản năm 2025 nhé.

Nhóm các nguyên tắc kế toán cơ bản là cơ sở cho việc tính giá của đối tượng kế toán

Nguyên tắc giá gốc

Ghi nhận các đối tượng kế toán theo giá vốn ban đầu khi hình thành và không thay đổi trong suốt thời gian tồn tại của đối tượng kế toán đó ở đơn vị.

Giả thiết đơn vị hoạt động liên tục là cơ sở của nguyên tắc giá gốc.

Nguyên tắc giá thị trường

Ghi nhận sự thay đổi giá của các đối tượng kế toán theo giá thị trường tại thời điểm lập Báo cáo kế toán.

Ví dụ: Ngày 2/1/N, công ty A mua 1 thiết bị trị giá 500 triệu đồng. Tại ngày 31/12/N, giá của thiết bị đó trên thị trường là 450 triệu đồng. Xác định giá gốc và giá thị trường?

 Theo nguyên tắc giá gốc ghi nhận giá của thiết bị trên báo cáo tài chính năm N là: 500 triệu đồng, giá thị trường là 450 triệu đồng

 Nguyên tắc giá thấp hơn giữa giá gốc và giá thị trường

Kế toán lựa chọn giá thấp nhất giữa giá gốc và giá thị trường để phản ánh các đối tượng kế toán trên Báo cáo kế toán.

Nhóm các nguyên tắc kế toán cơ bản là cơ sở ghi nhận và đo lường thu nhập, chi phí, kết quả

Nguyên tắc kế toán tiền

Kế toán ghi nhận thu nhập và chi phí khi và chỉ khi đơn vị kế toán thu hoặc chi tiền đối với giao dịch liên quan thu nhập và chi phí.

Nguyên tắc kế toán dồn tích

Kế toán ghi nhận thu nhập và chi phí khi và chỉ khi chúng phát sinh và đủ điều kiện ghi nhận, không nhất thiết phải gắn với dòng tiền thực thu và thực chi.

Nguyên tắc phù hợp

Thu nhập và chi phí của đơn vị kế toán phải được ghi nhận một cách tương ứng trong kỳ kế toán.

Khi ghi nhận thu nhập: Kế toán cần phải xem xét tất cả các khoản chi phí tạo ra thu nhập đó.

Khi ghi nhận chi phí: Kế toán thực hiện ghi nhận thu nhập tương ứng.

Ví dụ: Tháng 1/N, công ty C mua hàng hóa số lượng 50 tấn, đơn giá 22tr/tấn. Trong năm công ty đã bán 40 tấn, giá bán 1200tr. Xác định chi phí và doanh thu theo nguyên tắc phù hợp?

Doanh thu = 1200tr

Chi phí = 40 x 22 = 880tr

Nguyên tắc trọng yếu

Cho phép kế toán đơn giản hóa những giao dịch, sự kiện có ảnh hưởng không quan trọng đến kết quả nhưng phải trình bày đầy đủ.

Thông tin được coi là trọng yếu nếu sai hoặc thiếu thông tin đó thì ảnh hưởng đến quyết định của người lãnh đạo.

Nếu trọng yếu thì tính theo kỳ, không trọng yếu thì tính vào kì ban đầu.

Ví dụ: Tại công ty A, xuất kho dụng cụ lao động được phục vụ cho bán hàng được sử dụng trong 2 năm trị giá 24tr. Vận dụng nguyên tấc trọng yếu để xử lý tình huống trên cho năm N?

 + Nếu giá trị công cụ là trọng yếu thì chi phí bán hàng năm N là: 24/2 = 12tr

 + Nếu giá trị công cụ là ko trọng yếu thì chi phí bán hàng năm N là: 24tr

Nhóm kế toán cơ bản là cơ sở định tính cho thông tin kế toán

Nguyên tắc khách quan

Thông tin kế toán chỉ được ghi nhận khi có bằng chứng. Nghiệp vụ kinh tế tài chính phải được ghi nhận theo đúng bản chất kinh tế

+ Kế toán phải đảm bảo tính trung thực, khách quan trong ghi nhận, xử lý và cung cấp thông tin trên cơ sở các bằng chứng đáng tin cậy

+ Bản chất kinh tế của các giao dịch được coi trọng hơn hình thức pháp lý của chúng.

Nguyên tắc nhất quán

Đảm bảo thông tin có giá trị so sánh. Nhất quán về nguyên tắc kế toán, phương pháp đo lường, ghi nhận các sự kiện có cùng bản chất trong hoàn cảnh tương tự giữa các kỳ kế toán.

Khi cần thiết có sự thay đổi nguyên tắc kế toán, phương pháp kỹ thuật xử lý thông tin.

=> Nguyên tắc công khai toàn bộ:

+ Công bố lý do, bản chất sự thay đổi

+ Xác định ảnh hưởng của sự thay đổi đến kết quả của hiện tại và quá khứ (Hồi tố).

Ví dụ: Lô hàng bán ngày 12/12/N, Giá bán 100, KH đã thanh toán 80tr, còn lại cam kết trả vào tháng 2/N+1, công ty áp dụng kế toán tiền. Đến năm N+1 công ty đổi sang nguyên tắc dồn tích:

 Kế toán tiền: Thu nhập năm N = 80, Theo kế toán dồn tích, thu nhập = 100

 + Lý do thay đổi: Do đặc điểm của doanh nghiệp

 + Ảnh hưởng thông tin quá khứ: Doanh thu = 100

 + Ảnh hưởng thông tin hiện tại: Doanh thu = 0

Nguyên tắc thận trọng

Ghi nhận sự tăng lên của VCSH (hoặc thu nhập) khi có chứng cớ chắc chắn, ghi nhận sự giảm đi của VCSH (hoặc ghi nhận chi phí) ngay khi có chứng cứ có thể.

+ Thu nhập ghi tăng khi có chứng cứ thật chắc chắn.

+ Chi phí ghi khi có dấu hiệu và khả năng có thể xảy ra (Ghi theo giá thấp hơn).

Trên đây là bài viết về các nguyên tắc kế toán cơ bản năm 2025 mà đại lý thuế Việt An cung cấp đến bạn đọc. Hi vọng bài viết dưới đây của chúng tôi sẽ giúp ích cho những ai đam mê và muốn tiến sâu hơn trong nghề kế toán.