Phân biệt nhãn hiệu và tên thương mại

Nhãn hiệu và tên thương mại đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và bảo vệ thương hiệu của doanh nghiệp. Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn nhầm lẫn giữa hai khái niệm này. Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa nhãn hiệu và tên thương mại không chỉ giúp doanh nghiệp bảo vệ quyền lợi của mình mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững. Trong bài viết dưới đây, Luật Việt An sẽ trình bày cụ thể về việc phân biệt nhãn hiệu và tên thương mại.

Nhãn hiệu là gì?

Theo khoản 16 Điều 4 Luật sở hữu trí tuệ hiện hành, nhãn hiệu là ấu hiệu dùng để phân biệt hàng hóa, dịch vụ của các tổ chức, cá nhân khác nhau. Nó có thể bao gồm từ ngữ, hình ảnh, biểu tượng hoặc sự kết hợp giữa chúng. Nhãn hiệu giúp người tiêu dùng nhận biết và phân biệt sản phẩm của một doanh nghiệp với sản phẩm của doanh nghiệpkhác.
Nhãn hiệu được phân thành các loại sau:

• Nhãn hiệu tập thể: Là nhãn hiệu dùng để phân biệt hàng hóa, dịch vụ của các thành viên của tổ chức là chủ sở hữu nhãn hiệu đó với hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân không phải là thành viên của tổ chức đó.
• Nhãn hiệu chứng nhận: Là nhãn hiệu mà chủ sở hữu nhãn hiệu cho phép tổ chức, cá nhân khác sử dụng trên hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân đó để chứng nhận các đặc tính về xuất xứ, nguyên liệu, vật liệu, cách thức sản xuất hàng hóa, cách thức cung cấp dịch vụ, chất lượng, độ chính xác, độ an toàn hoặc các đặc tính khác của hàng hóa, dịch vụ mang nhãn hiệu.
• Nhãn hiệu nổi tiếng: Là nhãn hiệu được bộ phận công chúng có liên quan biết đến rộng rãi trên lãnh thổ Việt Nam.

Tên thương mại là gì?

Theo khoản 21 Điều 4 Luật sở hữu trí tuệ hiện hành, tên thương mại là tên gọi của tổ chức, cá nhân dùng trong hoạt động kinh doanh để phân biệt chủ thể kinh doanh mang tên gọi đó với chủ thể kinh doanh khác trong cùng lĩnh vực và khu vực kinh doanh. Tên thương mại giúp phân biệt các chủ thể kinh doanh trong cùng lĩnh vực và khu vực kinh doanh.
Theo quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam, tên thương mại không được phân loại như nhãn hiệu, nhưng có thể hiểu rằng tên thương mại có thể được chia thành các loại dựa trên cách thức sử dụng và mục đích của nó như:

• Tên thương mại của doanh nghiệp: Là tên gọi chính thức của doanh nghiệp được đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
• Tên thương mại của sản phẩm: Là tên gọi mà doanh nghiệp sử dụng để phân biệt sản phẩm của mình với sản phẩm của doanh nghiệp khác.
• Tên thương mại liên kết: Là tên thương mại mà một doanh nghiệp sử dụng để liên kết với một thương hiệu hoặc sản phẩm khác, thường là trong các hoạt động hợp tác kinh doanh.

Phân biệt nhãn hiệu và tên thương mại

Giống nhau:

• Đều là các chỉ dẫn thương mại xuất hiện trên hàng hóa, giúp người tiêu dùng phân biệt.
• Phải là những dấu hiệu nhìn thấy được.
• Có khả năng phân biệt.

Khác nhau:

Về căn cứ bảo hộ

Đối với nhãn hiệu, cần đăng ký đối với nhãn hiệu thông thường và không đăng ký đối với nhãn hiệu nổi tiếng. Ngoài ra nhãn hiệu còn được cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu với cơ quan có thẩm quyền là Cục Sở hữu trí tuệ.

Đối với tên thương mại, hình thức này không cần đăng ký mà căn cứ bảo hộ dựa trên việc sử dụng hợp pháp, lâu dài, ổn định. Vấn đề xảy ra tranh chấp được giải quyết dựa vào thâm niên hoạt động của công ty, mức độ biết đến rộng rãi sản phẩm của công ty,…

Về phạm vi bảo hộ

Đối với nhãn hiệu, phạm vi bảo hộ đã đăng ký thường là quốc gia.

Đối với tên thương mại sẽ là bảo hộ trong lĩnh vực và khu vực kinh doanh

Về thời gian bảo hộ

Nhãn hiệu sẽ được ảo hộ trong thời gian 10 năm và có thể gia hạn

Còn tên thương mại sẽ được bảo hộ không xác định thời hạn, chấm dứt khi không còn sử dụng

Về dấu hiệu

Đối với nhãn hiệu thì có thể là những từ ngữ hình ảnh, biểu tượng, là sự kết hợp giữa ngôn ngữ và hình ảnh, ngoài ra hình thức này không bảo hộ những cụm từ, dấu hiệu quy định tại khoản 2 điều 74 Luật SHTT

Đối với tên thương mại thì dấu hiệu chỉ là dấu hiệu từ ngữ, không bảo hộ màu sắc, hình ảnh và sẽ gồm 2 thành phần:

• Mô tả
• Phân biệt

Số lượng

Với nhãn hiệu, một chủ thể kinh doanh có thể đăng ký sở hữu nhiều nhãn hiệu

Còn với tên thương mại, một chủ thể sản xuất kinh doanh chỉ có thể có một tên thương mại

Điều kiện

Đối với nhãn hiệu, điều kiện là phải đăng ký và được cấp văn bằng bảo hộ

Còn đối với tên thương mại thì chỉ cần sử dụng hợp pháp tên thương mại

Chuyển giao

Nhãn hiệu có thể là đối tượng của hợp đồng chuyển nhượng và hợp đồng chuyển nhượng sử dụng

Còn đối với tên thương mại, hình thức này chỉ có thể là đối tượng của hợp đồng chuyển nhượng với điều kiện là việc chuyển nhượng tên thương mại kèm theo việc chuyển nhượng toàn bộ cơ sở sản xuất kinh doanh

Trên thực tế hoạt động kinh doanh rất nhiều người có sự nhầm lẫn giữa hai khái niệm nhãn hiệu và tên thương mại. Sự nhầm lẫn này xuất phát bởi sự giống nhau về hình thức của hai khái niệm trên. Pháp luật có quy định rất rõ ràng để phân biệt nhãn hiệu và tên thương mại. Một ví dụ để chúng ta có thể thấy được sự giống nhau về hình thức như sau: tên thương mại Coca-cola và nhãn hiệu nước ngọt Coca-cola, Fanta, Sprite,… nhưng trong đó nhãn hiệu nước ngọt Coca-cola được biết đến rộng rãi hơn cả.

Việc nhầm lẫn này của doanh nghiệp có thể dẫn đến những hậu quả cho chính bản thân doanh nghiệp khi mà sử dụng tên thương mại như một nhãn hiệu dẫn đến việc không đăng ký bảo hộ nhãn hiệu tại cục Sở hữu trí tuệ nên có nguy cơ bị xâm hại nhãn hiệu rất cao. Vì vậy để phân biệt được hai khái niệm tên thương mại và nhãn hiệu chúng ta cần so sánh qua các căn cứ quy định của pháp luật.

Phân biệt nhãn hiệu và tên thương mại là việc làm rất cần thiết cho hoạt động kinh doanh, và Luật Việt An đã trình bày cụ thể về vấn đề này. Nếu quý khách có thắc mắc gì, vui lòng liên hệ luật Việt An để được làm rõ!