Nghị định 146/2025/NĐ-CP quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại

Năm 2025 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cải cách hành chính tại Việt Nam với việc Chính phủ ban hành đồng loạt 28 Nghị định về phân quyền, phân cấp và phân định thẩm quyền giữa Chính phủ và chính quyền địa phương 2 cấp, có hiệu lực từ ngày 01/07/2025 đến 01/03/2027. Đặc biệt, trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại, Chính Phủ đã ban hành Nghị định 146/2025/NĐ-CP. Theo đó, Nghị định 146/2025/NĐ-CP quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại đã có những quy định mới về thẩm quyền đối với nhiều thủ tục hành chính. Sau đây, Luật Việt An sẽ tổng hợp một số quy định đáng chú ý.

Các lĩnh vực công nghiệp và thương mại có sự thay đổi về phân cấp phân quyền theo Nghị định 146/2025/NĐ-CP

Nghị định 146/2025/NĐ-CP gồm có 25 chương và 61 điều quy định về việc phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại, trong đó:

• Điều chỉnh việc phân quyền, phân cấp 22 lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công Thương có sự thay đổi về thẩm quyền.
• Tổng số nhiệm vụ phân quyền, phân cấp cho địa phương là 208 nhiệm vụ/401 (chiếm tỉ lệ 52%) tổng số nhiệm vụ, quyền hạn có thể phân quyền, phân cấp, trong đó 26 nhiệm vụ từ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phân cấp cho địa phương và 182 nhiệm vụ từ Bộ Công Thương, Bộ trưởng Bộ Công Thương phân cấp cho địa phương.
• Tổng số nhiệm vụ từ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phân quyền, phân cấp cho Bộ Công Thương, Bộ trưởng Bộ Công Thương 72 nhiệm vụ. Tổng số thủ tục hành chính phân cấp, đơn giản hóa trong Nghị định phân quyền, phân cấp 150/486 thủ tục hành chính (đạt tỉ lệ 30,8%).
• Trong đó, phân cấp về địa phương 119 thủ tục hành chính; đơn giản hóa thành phần hồ sơ, thời gian giải quyết 31 thủ tục hành chính. Dự kiến phát sinh thêm 10 thủ tục hành chính (khi phân cấp nhiệm vụ từ Thủ tướng Chính phủ về Bộ Công Thương).

Theo đó, 22 lĩnh vực quản lý nhà nước có sự thay đổi về thẩm quyền từ ngày 01/07/2025 bao gồm:

• Dầu khí;
• Hóa chất;
• Xúc tiến thương mại;
• Kinh doanh xăng dầu;
• Kinh doanh khí;
• Kinh doanh thuốc lá và kinh doanh rượu;
• Phát triển và quản lý chợ;
• Vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ;
• An toàn điện;
• An toàn vệ sinh lao động;
• Thương mại, xuất nhập khẩu;
• Mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa của nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam và văn phòng đại diện, chi nhánh của thương nhân nước ngoài tại Việt Nam;
• An toàn thực phẩm;
• Chất lượng sản phẩm, hàng hóa;
• Điện lực;
• Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng;
• Thương mại điện tử;
• Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả;
• Khuyến công;
• Kinh doanh khoáng sản;
• Phát triển công nghiệp hỗ trợ;
• Lĩnh vực ô tô;

Cập nhật thẩm quyền mới theo Nghị định 146/2025/NĐ-CP quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại

Nghị định 146/2025/NĐ-CP đã sửa đổi, bổ sung nhiều quy định mới về thẩm quyền trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại, trong đó một số quy định đáng chú ý như:

Xúc tiến thương mại

Luật Thương mại 2005:

• Quy định cụ thể hạn mức tối đa về giá trị của hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại, mức giảm giá tối đa đối với hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại mà thương nhân được thực hiện trong hoạt động khuyến mại (khoản 4 Điều 94): Chuyển từ Chính Phủ sang Bộ Công Thương thực hiện.
• Đăng ký của thương nhân tổ chức khi cho thương nhân khác tham gia hội chợ, triển lãm thương mại ở nước ngoài (khoản 2 Điều 133): chuyển từ Bộ Công Thương sang Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện.

Nghị định số 81/2018/NĐ-CP: Xác nhận hoặc không xác nhận việc thương nhân tổ chức cho thương nhân, tổ chức, cá nhân tham gia hội chợ, triển lãm thương mại tại nước ngoài (điểm b khoản 2 Điều 29): Chuyển từ Bộ Công Thương sang Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

Kinh doanh khí

Nghị định 146/2025/NĐ-CP đã sửa đổi Nghị định số 87/2018/NĐ-CP, được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 17/2020/NĐ-CP và Nghị định số 85/2024/NĐ-CP về:

• Cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện thương nhân xuất khẩu, nhập khẩu LPG/LNG/CNG;
• Cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, sửa chữa chai LPG;
• Cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất chai LPG mini.

Theo đó, thẩm quyền cấp các loại giấy phép này được chuyển từ Bộ Công Thương sang Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện.

Kinh doanh thuốc lá và kinh doanh rượu

Nghị định 146/2025/NĐ-CP đã sửa đổi Nghị định 67/2013/NĐ-CP, Vưđược sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 106/2017/NĐ-CP, Nghị định số 08/2018/NĐ-CP và Nghị định số 17/2020/NĐ-CP quy định thẩm quyền liên quan đến kinh doanh thuốc lá về:

• Chấp thuận đầu tư nước ngoài theo hình thức liên doanh sản xuất sản phẩm thuốc lá; chấp thuận hợp đồng nhượng quyền sở hữu công nghiệp sản xuất thuốc lá chỉ được thực hiện tại doanh nghiệp đã có Giấy phép sản xuất thuốc lá: chuyển từ Thủ tướng Chính Phủ sang Bộ trưởng Bộ Công Thương.
• Giấy phép chế biến nguyên liệu thuốc lá; chấp thuận nhập khẩu nguyên liệu thuốc lá, giấy cuốn điếu thuốc lá để sản xuất thuốc lá tiêu thụ trong nước; nhập khẩu thuốc lá nhằm mục đích phi thương mại; cho phép nhập khẩu máy móc, thiết bị chuyên ngành thuốc lá;…: Chuyển từ Bộ Công Thương sang Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện.
• Giấy phép phân phối sản phẩm thuốc theo Nghị định số 67/2013/NĐ-CP do Bộ Công Thương có thẩm quyền cũng được chuyển sang Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện.

Về kinh doanh rượu, quy định mới đã chuyển thẩm quyền của Bộ Công thương sang UBND cấp tỉnh về kinh doanh rượu theo Nghị định số 105/2017/NĐ-CP, được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 17/2020/NĐ-CP về cấp giấy phép:

• Giấy phép sản xuất rượu công nghiệp có quy mô từ 03 triệu lít/năm trở lên;
• Giấy phép phân phối rượu.

Thương mại, xuất nhập khẩu

Chuyển thẩm quyền của Thủ tướng Chính Phủ sang Bộ Công thương về:

• Xem xét, quyết định cho phép xuất khẩu hàng hóa cấm xuất khẩu; cho phép nhập khẩu hàng hóa cấm nhập khẩu nhằm phục vụ mục đích đặc dụng, bảo hành, phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, y tế, sản xuất dược phẩm, bảo vệ quốc phòng, an ninh;
• Chấp thuận hàng hóa cấm xuất khẩu được tham gia hội chợ, triển lãm thương mại ở nước ngoài;
• Xem xét, quyết định việc gia công hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu, hàng hóa tạm ngừng xuất khẩu, tạm ngừng nhập khẩu cho thương nhân nước ngoài để tiêu thụ ở nước ngoài;

Chuyển thẩm quyền của Bộ Công thương sang Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện trong các lĩnh vực:

• Giấy phép kinh doanh tạm nhập tái xuất;
• Giấy phép kinh doanh chuyển khẩu;
• Cấp, thu hồi, đình chỉ tạm thời hiệu lực Mã số kinh doanh tạm nhập, tái xuất;
• Giấy phép quá cảnh đối với hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu; hàng hóa tạm ngừng xuất khẩu, tạm ngừng nhập khẩu; hàng hóa cấm kinh doanh;
• Giấy phép cho thương nhân được ký hợp đồng đại lý mua, bán hàng hóa xuất khẩu;
• Giấy chứng nhận đăng ký quyền xuất khẩu, quyền nhập khẩu hàng hóa cho thương nhân nước ngoài không có hiện diện tại Việt Nam;
• Giấy phép nhập khẩu sản phẩm thuốc lá để kinh doanh hàng miễn thuế;…

Mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa của nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài

Giấy phép thành lập Chi nhánh của thương nhân nước ngoài và chấm dứt hoạt động của Chi nhánh (Điều 6 Nghị định số 07/2016/NĐ-CP): do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện (trước đây là Bộ Công thương).

Nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Công Thương được chuyển cho UBND cấp tỉnh trong các lĩnh vực:

• Cho ý kiến trước khi cấp, thay đổi đăng ký hoạt động mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa tại các giấy tờ có liên quan theo quy định của Luật đầu tư, Luật doanh nghiệp quy định tại khoản 2 Điều 6 Nghị định số 09/2018/NĐ-CP.
• Xem xét, chấp thuận trong quá trình cấp Giấy phép kinh doanh, Giấy phép lập cơ sở bán lẻ quy định tại khoản 3 Điều 8, Điều 10, Điều 25 và khoản 2 Điều 38 Nghị định số 09/2018/NĐ-CP.

An toàn thực phẩm

Nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Công Thương về an toàn thực phẩm theo Nghị định số 15/2018/NĐ-CP được chuyển cho UBND cấp tỉnh trong các lĩnh vực:

• Cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Công Thương quy định tại khoản 6 Điều 39;
• Chỉ định cơ sở kiểm nghiệm thực phẩm phục vụ quản lý nhà nước, cơ sở kiểm nghiệm kiểm chứng; kết luận cuối cùng khi có sự khác biệt về kết quả kiểm nghiệm giữa các cơ sở kiểm nghiệm;
• Truy xuất nguồn gốc đối với sản phẩm không bảo đảm an toàn;
• Chỉ định cơ quan kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm nhập khẩu đối với các sản phẩm thuộc lĩnh vực được phân công quản lý;…

Điện lực

Nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Công Thương về điện lực theo Nghị định số 61/2025/NĐ-CP được chuyển cho UBND cấp tỉnh trong các lĩnh vực:

• Cấp giấy phép hoạt động điện lực lĩnh vực phân phối điện;
• Cấp giấy phép hoạt động điện lực lĩnh vực bán buôn điện, bán lẻ điện;

Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Quy định mới đã chuyển thẩm quyền từ Bộ Công Thương cho UBND cấp tỉnh trong các lĩnh vực:

Tại Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023:

• Tiếp nhận hồ sơ đăng ký hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung;
• Tiếp nhận thông báo của tổ chức, cá nhân kinh doanh về tình hình đăng ký và áp dụng hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung;

Tại Nghị định số 40/2018/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 03/2023/NĐ-CP và Nghị định số 18/2023/NĐ-CP:

• Giải quyết thủ tục thông báo chấm dứt bán hàng đa cấp;
• Công nhận chương trình đào tạo kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp;
• Kiểm tra, giám sát hoạt động của cơ sở đào tạo kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp;
• Kiểm tra, cấp, thu hồi xác nhận kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp;

Thương mại điện tử

Nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Công Thương về thương mại điện tử theo Nghị định số 52/2013/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 08/2018/NĐ-CP và Nghị định số 85/2021/NĐ-CP) được chuyển cho UBND cấp tỉnh trong các lĩnh vực:

• Tiếp nhận thủ tục thông báo website thương mại điện tử bán hàng;
• Tiếp nhận thủ tục thông báo ứng dụng thương mại điện tử bán hàng;
• Tiếp nhận thủ tục đăng ký hoạt động đánh giá tín nhiệm website thương mại điện tử;
• Lấy ý kiến bộ công an về an ninh quốc gia trong quá trình đề nghị cấp, điều chỉnh giấy phép kinh doanh.

Trên đây là cập nhật một số quy định đáng chú ý tại Nghị định 146/2025/NĐ-CP quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại. Quý khách hàng có thắc mắc liên quan hay có nhu cầu tư vấn thủ tục về xin giấy phép trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại, vui lòng liên hệ Luật Việt An để được tư vấn, hỗ trợ tốt nhất!