Trong thời đại công nghệ 4.0, các sản phẩm điện – điện tử ngày càng đóng vai trò quan trọng trong đời sống và sản xuất. Cạnh tranh gay gắt trên thị trường buộc các doanh nghiệp không chỉ chú trọng đến chất lượng, tính năng mà còn cả kiểu dáng công nghiệp – yếu tố quyết định giá trị thẩm mỹ, thu hút người tiêu dùng và tạo nên dấu ấn thương hiệu. Tuy nhiên, việc sáng tạo ra một kiểu dáng chưa đủ, doanh nghiệp cần tiến hành đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp để được pháp luật thừa nhận quyền độc quyền, ngăn chặn hành vi sao chép, làm giả. Sau đây, Luật Việt An sẽ tư vấn về đăng ký kiểu dáng công nghiệp ngành điện.
Các đối tượng ngành điện có thể đăng ký kiểu dáng công nghiệp
Kiểu dáng công nghiệp là hình dáng bên ngoài của sản phẩm hoặc bộ phận để lắp ráp thành sản phẩm phức hợp, được thể hiện bằng hình khối, đường nét, màu sắc hoặc sự kết hợp những yếu tố này và nhìn thấy được trong quá trình khai thác công dụng của sản phẩm hoặc sản phẩm phức hợp.
Các đối tượng ngành điện có thể đăng ký KDCN khá đa dạng, miễn là đáp ứng các tiêu chí về tính mới, tính sáng tạo và khả năng áp dụng công nghiệp. Dưới đây là nhóm sản phẩm ngành điện thường được đăng ký kiểu dáng công nghiệp, phân loại theo nhóm hàng hóa cụ thể:
Thiết bị điện dân dụng
Máy giặt, máy sấy, máy rửa chén.
Tủ lạnh, tủ đông, tủ mát.
Bếp điện, lò nướng, lò vi sóng, ấm đun siêu tốc.
Quạt điện, quạt trần, quạt cây, quạt bàn.
Máy điều hòa nhiệt độ, máy sưởi.
Đây là nhóm sản phẩm phổ biến nhất được đăng ký vì có kiểu dáng phong phú, thay đổi theo xu hướng tiêu dùng.
Thiết bị điện tử, công nghệ số
Tivi, màn hình máy tính, màn hình cong.
Máy tính xách tay, máy tính bảng, máy chủ.
Điện thoại di động, smartphone, thiết bị liên lạc cầm tay.
Camera, máy quay phim, máy ảnh kỹ thuật số.
Thiết bị nghe nhìn: loa, tai nghe, dàn âm thanh, radio.
Đây là các đối tượng thường xuyên được các hãng lớn (Samsung, LG, Sony…) đăng ký để bảo vệ thiết kế độc quyền.
Thiết bị điện công nghiệp
Động cơ điện, máy phát điện.
Máy biến áp, bộ chuyển đổi điện áp.
Tủ điện, bảng điện, cầu dao, công tắc, ổ cắm.
Thiết bị chiếu sáng công nghiệp (đèn cao áp, đèn đường, đèn LED panel).
Các sản phẩm này ít mang tính “thời trang” nhưng đăng ký KDCN giúp ngăn chặn việc làm giả linh kiện.
Dụng cụ điện cầm tay
Máy khoan, máy mài, máy cưa điện.
Máy hút bụi cầm tay, máy xịt rửa áp lực.
Máy sấy tóc, máy ép tóc.
Các sản phẩm nhỏ gọn, thường thay đổi mẫu mã để cạnh tranh thị trường.
Đặc trưng nhóm này là chú trọng tính thẩm mỹ nên đăng ký kiểu dáng là rất quan trọng.
Thiết bị điện chuyên dụng khác
Máy photocopy, máy in, máy fax.
Thiết bị y tế điện tử: máy đo huyết áp, máy điện tim, máy chụp X-quang.
Máy chơi game, thiết bị VR/AR.
Robot điện tử, thiết bị gia đình thông minh (smart home).
Đây là nhóm đang phát triển nhanh cùng công nghệ AI, IoT nên nhu cầu bảo hộ KDCN ngày càng cao.
Ví dụ:
Apple thường xuyên đăng ký KDCN cho iPhone, MacBook để bảo vệ thiết kế “tai thỏ”, “khung viền bo tròn”.
Samsung đăng ký KDCN cho dòng tivi màn hình cong.
VinSmart từng đăng ký KDCN cho smartphone do Việt Nam sản xuất.
Lợi ích khi đăng ký kiểu dáng công nghiệp ngành điện
Độc quyền khai thác thương mại: Doanh nghiệp toàn quyền sản xuất, kinh doanh sản phẩm mang KDCN đã được bảo hộ.
Ngăn chặn xâm phạm: Có cơ sở pháp lý để xử lý hàng giả, hàng nhái.
Gia tăng giá trị thương hiệu: Kiểu dáng độc đáo gắn liền với thương hiệu, nâng cao khả năng cạnh tranh.
Chuyển nhượng, nhượng quyền: Có thể bán, chuyển nhượng hoặc cho phép sử dụng KDCN để thu lợi nhuận.
Thu hút đầu tư: Doanh nghiệp sở hữu danh mục KDCN phong phú thường có sức hút với đối tác và nhà đầu tư.
Phân loại sản phẩm ngành điện trong Bảng phân loại kiểu dáng công nghiệp
Bảng phân loại kiểu dáng công nghiệp hay còn gọi là Bảng Phân loại quốc tế về kiểu dáng công nghiệp (Phiên bản lần 8 theo Thoả ước Locarno) là một hệ thống phân loại quốc tế được sử dụng để phân loại các sản phẩm phục vụ cho mục đích đăng ký kiểu dáng công nghiệp. Tại Việt Nam, việc phân nhóm đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp còn là cơ sở để đơn được chấp nhận hợp lệ.
Đối với ngành điện, các sản phẩm thường nằm ở các nhóm lớp sau:
Nhóm 13: Thiết bị sản xuất, phân phối hoặc biến đổi điện
13-01: Máy phát điện, động cơ điện.
13-02: Máy biến thế, bộ chỉnh lưu, pin và ắc qui
13-03: Thiết bị phân phối, điều chỉnh mạng điện
13-99: Các loại khác (Nam châm điện, pin mặt trời, bộ tản nhiệt, bộ nghịch lưu, bộ chuyển đổi, rơ-le, giá đỡ bảng mạch, v.v..)
Nhóm 14: Các thiết bị ghi, truyền thông và truy tìm thông tin
14-01: Thiết bị ghi hoặc tái tạo hình ảnh và âm thanh
14-02: Thiết bị xử lý dữ liệu và các thiết bị ngoại vi
14-03: Thiết bị truyền thông, thiết bị điều khiển từ xa và các bộ khuyếch đại âm…
Nhóm 26: Thiết bị và dụng cụ chiếu sáng
26-03: Thiết bị chiếu sáng nơi công cộng
26-04: Nguồn phát sáng, sử dụng điện hoặc không sử dụng điện…
Như vậy, tùy loại sản phẩm điện, doanh nghiệp cần phân nhóm chính xác khi đăng ký, giúp Cục SHTT dễ dàng thẩm định và tránh bị trả đơn.
Thành phần hồ sơ đăng ký kiểu dáng công nghiệp ngành điện
Tài liệu tối thiểu
Tờ khai đăng ký kiểu dáng công nghiệp, đánh máy theo mẫu số 07 Phụ lục I của Nghị định 65/2023/NĐ-CP;
01 Bản mô tả kiểu dáng công nghiệp; Bản mô tả kiểu dáng công nghiệp phải đáp ứng quy định tại Phụ lục I của Nghị định số 65/2023/NĐ-CP;
04 Bộ ảnh chụp/bản vẽ kiểu dáng công nghiệp.
Chứng từ nộp phí, lệ phí.
Các tài liệu khác (nếu có)
Giấy ủy quyền (nếu đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp được nộp thông qua tổ chức dịch vụ đại diện sở hữu công nghiệp);
Tài liệu chứng minh quyền đăng ký (nếu thụ hưởng từ người khác). Ví dụ: Giấy chuyển nhượng quyền nộp đơn… (nếu có);
Tài liệu chứng minh quyền ưu tiên (nếu đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp có yêu cầu hưởng quyền ưu tiên).
Hình thức nộp đơn đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp ngành điện
Người nộp đơn có thể lựa chọn hình thức nộp đơn giấy hoặc hình thức nộp đơn trực tuyến qua Cổng dịch vụ công trực tuyến của Cục Sở hữu trí tuệ, cụ thể:
Hình thức nộp đơn giấy: Người nộp đơn có thể nộp đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp trực tiếp hoặc qua dịch vụ của bưu điện đến một trong các điểm tiếp nhận đơn của Cục Sở hữu trí tuệ.
Hình thức nộp đơn trực tuyến: Người nộp đơn cần thực hiện việc khai báo và gửi đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp trên Hệ thống tiếp nhận đơn trực tuyến của Cục Sở hữu trí tuệ, sau khi hoàn thành việc khai báo và gửi đơn trên Hệ thống tiếp nhận đơn trực tuyến, Hệ thống sẽ gửi lại cho người nộp đơn Phiếu xác nhận nộp tài liệu trực tuyến.
Thời hạn xử lý đơn đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp ngành điện
Theo Điều 119 Luật Sở hữu trí tuệ; Điều 9, Điều 10 Thông tư 23/2023/TT-BKHCN/2023/TT-BKHCN, kể từ ngày được Cục Sở hữu trí tuệ tiếp nhận, đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp được xem xét theo trình tự sau:
Thẩm định hình thức: 01 tháng
Công bố đơn: trong thời hạn 02 tháng kể từ ngày đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp có Quyết định chấp nhận đơn hợp lệ
Thẩm định nội dung: không quá 07 tháng, kể từ ngày công bố đơn.
Lưu ý mức phí, lệ phí đăng ký kiểu dáng công nghiệp
Căn cứ Mục 1 Phần A Biểu mức thu phí, lệ phí sở hữu công nghiệp ban hành kèm theo Thông tư 263/2016/TT-BTC quy định về mức phí, lệ phí đăng ký kiểu dáng công nghiệp như sau:
Lệ phí nộp đơn: 150.000VNĐ;
Phí phân loại kiểu dáng công nghiệp: 100.000/01 phân loại;
Phí thẩm định đơn: 700.000VNĐ/01 đối tượng;
Phí công bố đơn: 120.000VNĐ;
Phí công bố từ hình thứ 2 trở đi: 60.000VNĐ/01 hình;
Phí tra cứu thông tin nhằm phục vụ quá trình thẩm định: 480.000VNĐ/01 đối tượng;
Phí thẩm định yêu cầu hưởng quyền ưu tiên (nếu có): 600.000VNĐ/01 đơn ưu tiên.
Lưu ý:
Đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp cần được phân loại quốc tế về kiểu dáng công nghiệp, trường hợp Người nộp đơn không phân loại hoặc phân loại không chính xác thì Cục Sở hữu trí tuệ sẽ tiến hành phân loại và người nộp đơn cần nộp phí phân loại theo quy định (100.000VNĐ/01 phân loại).
Từ 01/07/2025 đến hết 31/12/2026, theo Thông tư 64/2025/TT-BTC, lệ phí đăng ký kiểu dáng công nghiệp bằng 50% mức thu lệ phí quy định tại Thông tư số 263/2016/TT-BTC, áp dụng cả đối với trường hợp sử dụng dịch vụ công trực tuyến.
Trên đây là tư vấn về đăng ký kiểu dáng công nghiệp ngành điện. Quý khách hàng có thắc mắc liên quan hay co nhu cầu đăng ký kiểu dáng công nghiệp, vui lòng liên hệ Luật Việt An để được tư vấn, hỗ trợ tốt nhất!
Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động số: 01010266/TP/ĐKHĐ, cấp lần đầu ngày 23/10/2007 tại Sở Tư pháp Thành phố Hà Nội.
