Kiểu dáng công nghiệp tại Bỉ trong Bộ luật Kinh tế
Với lịch sử công nghiệp lâu đời và sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, Bỉ đã trở thành một trung tâm thiết kế công nghiệp danh tiếng thế giới. Nổi bật với các sản phẩm nội thất tinh xảo, thừa hưởng những kỹ thuật chế tác gỗ truyền thống, Bỉ đã tạo ra những không gian sống vừa đẹp mắt vừa tiện nghi. Song song đó, cộng đồng nghệ nhân tài ba của đất nước này đã tạo nên những tác phẩm kim loại độc đáo, từ những món trang sức tinh xảo đến các sản phẩm nội thất hiện đại, kết hợp hài hòa giữa các chất liệu truyền thống và đương đại. Bên cạnh đó, ngành công nghiệp ô tô Bỉ cũng đóng góp không nhỏ vào việc định hình xu hướng thiết kế toàn cầu với những mẫu xe mang tính biểu tượng, kết hợp giữa thẩm mỹ và công nghệ tiên tiến. Nhờ những lợi thế này, Bỉ đã khẳng định vị thế hàng đầu trong lĩnh vực thiết kế công nghiệp, không chỉ chinh phục thị trường nội địa mà còn vươn ra tầm quốc tế, góp phần nâng cao hình ảnh đất nước.
Cơ sở pháp lý
Bộ luật Kinh tế (được cập nhật vào ngày 21 tháng 4 năm 2022)
Luật thiết kế bảo hộ vẻ ngoài độc đáo của một sản phẩm hoặc bộ phận sản phẩm. Sản phẩm này có thể là bất kỳ đồ vật nào được sản xuất công nghiệp hoặc thủ công, bao gồm cả bao bì, logo, phông chữ, phụ tùng. Vẻ ngoài của sản phẩm có thể bao gồm đường nét, hình dáng, màu sắc, kết cấu, vật liệu của chính sản phẩm hoặc họa tiết trang trí. Nếu vẻ ngoài này chỉ có hai chiều (như hoa văn trên giấy dán tường), ta gọi đó là họa tiết. Nếu là ba chiều (như hình dáng của một chiếc máy tính), ta gọi đó là mẫu thiết kế. Vẻ ngoài của một sản phẩm cũng có thể kết hợp cả hai chiều (như hình dáng và họa tiết trên một bộ ấm chén sứ).
Luật thiết kế không bảo vệ những đặc điểm sau đây của một sản phẩm:
Đặc điểm phục vụ chức năng kỹ thuật: Những chi tiết thiết kế cần thiết cho sản phẩm hoạt động đúng cách sẽ không được bảo hộ. Ví dụ: hình dạng của lưỡi dao cạo, vì nó đảm bảo hiệu quả cắt.
Đặc điểm phục vụ kết nối: Các chi tiết giúp sản phẩm kết nối với các sản phẩm khác cũng không được bảo hộ. Chẳng hạn, hình dạng của phích cắm điện phải tương thích với ổ cắm.
Đặc điểm không nhìn thấy khi sử dụng: Những chi tiết ẩn bên trong sản phẩm, như ốc vít, sẽ không được bảo hộ.
Thiết kế vi phạm đạo đức: Các thiết kế mang tính xúc phạm hoặc vi phạm pháp luật sẽ không được bảo hộ.
Đặc điểm của phần mềm: Thiết kế của phần mềm không thuộc phạm vi bảo hộ của luật thiết kế.
Điều kiện bảo hộ kiểu dáng công nghiệp tại Bỉ trong Bộ luật Kinh tế
Để một thiết kế được pháp luật bảo vệ, nó phải đáp ứng hai tiêu chí chính: mới và có tính độc đáo.
Tính mới: Thiết kế của bạn phải hoàn toàn khác biệt so với tất cả các thiết kế đã được công bố trước đó. Điều này có nghĩa là sản phẩm của bạn chưa từng xuất hiện trên thị trường dưới hình thức tương tự. Việc công bố có thể thông qua nhiều hình thức như: bán hàng, đăng báo, quảng cáo, trưng bày,…
Tính độc đáo: Thiết kế của bạn phải tạo ra một ấn tượng riêng biệt, không gây cảm giác “đã từng thấy” khi so sánh với các thiết kế đã tồn tại. Nói cách khác, thiết kế của bạn phải có những điểm nhấn độc đáo, không đơn thuần là sự sao chép.
Giới hạn và một số ngoại lệ của quyền sở hữu kiểu dáng công nghiệp tại Bỉ trong Bộ luật Kinh tế
Mặc dù sở hữu một thiết kế mang lại nhiều quyền lợi, nhưng quyền này không phải là tuyệt đối. Có một số trường hợp ngoại lệ mà người khác có thể sử dụng thiết kế của bạn mà không cần xin phép.
Sử dụng cho mục đích cá nhân: Việc sử dụng thiết kế cho mục đích cá nhân, không mang tính thương mại như nghiên cứu, học tập, hoặc trưng bày nhỏ lẻ là hoàn toàn hợp pháp.
Sửa chữa sản phẩm: Khi một sản phẩm hỏng hóc, người ta có quyền sử dụng thiết kế ban đầu để sửa chữa, đảm bảo sản phẩm hoạt động trở lại như bình thường.
Sản phẩm đã được lưu hành: Nếu bạn đã bán sản phẩm có thiết kế của mình ra thị trường, người mua có quyền sử dụng, sửa chữa hoặc bán lại sản phẩm đó mà không cần xin phép bạn.
Quyền sở hữu cá nhân: Nếu ai đó đã bắt đầu sản xuất sản phẩm có thiết kế giống với thiết kế của bạn trước khi bạn đăng ký bảo hộ, họ sẽ có quyền tiếp tục sản xuất.
Hồ sơ đăng ký kiểu dáng công nghiệp tại Bi trong Bộ luật Kinh tế
Quý khách hàng có nhu cầu nộp hồ sơ đăng ký kiểu dáng công nghiệp tại Bỉ có thể nộp qua hệ thống Belenux.
Hệ thống Belenux là gì?
Hệ thống Benelux là một liên minh kinh tế giữa ba quốc gia châu Âu: Bỉ, Hà Lan và Luxembourg. Tên gọi “Benelux” được ghép từ ba chữ cái đầu của tên các quốc gia này.
Mục tiêu chính của liên minh Benelux
Hợp tác kinh tế: Tạo ra một thị trường chung, giảm bớt rào cản thương mại, thúc đẩy đầu tư và tăng trưởng kinh tế giữa các nước thành viên.
Hợp tác xã hội: Phát triển các chính sách xã hội chung, cải thiện điều kiện sống và làm việc cho người dân.
Hợp tác văn hóa: Thúc đẩy sự giao lưu văn hóa, giáo dục và khoa học giữa các nước.
Vai trò của BOIP (Benelux Office for Intellectual Property)
Trong hệ thống Benelux, BOIP đóng vai trò là cơ quan quản lý về quyền sở hữu trí tuệ. BOIP chịu trách nhiệm xử lý các đơn đăng ký và cấp các quyền bảo hộ cho các sáng chế, nhãn hiệu, thiết kế công nghiệp và các hình thức sở hữu trí tuệ khác trong phạm vi liên minh Benelux.
Mẫu đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp tại Bỉ qua hệ thống Belenux
Thông tin về người nộp đơn: Họ tên, địa chỉ, và hình thức pháp lý (nếu là tổ chức).
Hình ảnh minh họa: Bạn cần gửi hình ảnh rõ nét thể hiện rõ diện mạo của sản phẩm. Chính những hình ảnh này sẽ là cơ sở để xác định phạm vi bảo hộ của thiết kế, chứ không phải sản phẩm thực tế. Bạn có thể gửi nhiều góc nhìn khác nhau của sản phẩm và mô tả chi tiết về hình dáng, đường nét của nó.
Phân loại sản phẩm: Bạn cần chỉ rõ sản phẩm mà thiết kế được áp dụng, tốt nhất là theo phân loại quốc tế được quy định trong Thỏa thuận Locarno.
Màu sắc: Chỉ rõ màu sắc của thiết kế và nếu có thể, cung cấp mã màu.
Thông tin đại lý (nếu có): Nếu bạn ủy quyền cho một đại lý hoặc đại diện thực hiện thủ tục đăng ký, cần cung cấp thông tin của đại lý.
Chữ ký: Chữ ký của người nộp đơn hoặc đại lý hoặc đại diện.
Kết thúc quyền sở hữu kiểu dáng công nghiệp tại Bỉ trong Bộ luật Kinh tế
Quyền bảo hộ thiết kế sẽ chấm dứt trong một trong các trường hợp sau:
Hết hạn bảo hộ: Theo quy định, thời hạn bảo hộ một thiết kế là 5 năm và có thể được gia hạn tối đa 4 lần, tương ứng với tổng thời gian bảo hộ là 25 năm.
Hủy đăng ký tự nguyện: Chủ sở hữu thiết kế có quyền tự nguyện hủy bỏ đăng ký bảo hộ.
Từ bỏ quyền: Trong trường hợp đã đăng ký bảo hộ thiết kế ở cấp độ quốc tế, chủ sở hữu có thể từ bỏ quyền bảo hộ tại Benelux.
Tòa án quyết định hủy bỏ: Nếu có tranh chấp và tòa án ra phán quyết hủy bỏ đăng ký, quyền bảo hộ thiết kế sẽ chấm dứt.