Mô hình quản trị công ty cổ phần đề cập cụ thể đến tập hợp các quy tắc, kiểm soát, chính sách và nghị quyết được đưa ra để định hướng hành vi của công ty. Mô hình quản trị cho công ty cổ phần tại Việt Nam được quy định rõ ràng trong Luật Doanh nghiệp 2020. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đến quý khách các loại mô hình quản trị công ty cổ phần, nguyên tắc xây dựng mô hình quản trị hiệu quả.
Tại sao mô hình quản trị công ty cổ phần lại quan trọng?
Mô hình quản trị công ty cổ phần rất quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động, khả năng cạnh tranh và sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Dưới đây là một số lý do cụ thể:
Mô hình quản trị giúp xác định rõ ràng quyền hạn và trách nhiệm của từng bộ phận trong công ty, từ đó tạo ra sự phân chia công việc hợp lý. Điều này giúp cho các hoạt động kinh doanh diễn ra một cách đồng bộ và hiệu quả, tối ưu hóa hoạt động kinh doanh.
Trong công ty cổ phần, có nhiều nhóm cổ đông và các bên liên quan với lợi ích khác nhau. Mô hình quản trị tốt sẽ giúp điều chỉnh và dung hòa các lợi ích này, từ đó giảm thiểu xung đột nội bộ.
Một công ty có mô hình quản trị tốt sẽ tạo được niềm tin cho các nhà đầu tư. Họ sẽ sẵn sàng đầu tư vào công ty khi thấy rằng công ty có một cơ cấu quản lý minh bạch, hiệu quả. Điều này giúp công ty dễ dàng huy động vốn từ các nguồn khác nhau, bao gồm cả phát hành cổ phiếu ra công chúng.
Quản trị tốt sẽ giúp công ty tối ưu hóa nguồn lực, nâng cao năng suất lao động, và tăng khả năng thích ứng với các biến động của thị trường. Một cơ cấu quản lý rõ ràng và hiệu quả sẽ giúp công ty nhanh chóng phản ứng với các thay đổi trong môi trường kinh doanh.
Mô hình quản trị công ty cổ phần yêu cầu tính minh bạch trong các quyết định và hoạt động của công ty. Điều này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của cổ đông mà còn tạo ra một môi trường làm việc tin cậy cho nhân viên, từ đó nâng cao sự trung thành và cống hiến của họ.
Một mô hình quản trị hiệu quả sẽ giúp công ty phát triển các chiến lược kinh doanh sáng tạo và linh hoạt hơn, từ đó tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Sự khác biệt trong quản lý có thể là yếu tố quyết định giúp công ty nổi bật hơn so với các đối thủ.
Mô hình quản trị công ty cổ phần
Căn cứ theo Điều 137 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định Công ty cổ phần có quyền lựa chọn tổ chức hoạt động theo một trong hai mô hình dưới đây, trừ trường hợp pháp luật về chứng khoán có quy định khác:
Mô hình thứ nhất gồm:
Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc hoặc Giám đốc và Ban kiểm soát.
Đại hội đồng cổ đông: Đây là cơ quan có thẩm quyền quyết định cao nhất của công ty cổ phần, có thể gọi Đại hội đồng là những người sở hữu công ty. Đại hội đồng cổ đông bao gồm tất cả các cổ đông có quyền biểu quyết.
Hội đồng quản trị: Là cơ quan quản lý công ty cổ phần. Hội đồng có toàn quyền nhân danh công ty để quyết định, thực hiện quyền và nghĩa vụ của công ty (ngoại trừ những quyền và nghĩa vụ thuộc thẩm quyền của Đại hội đồng cổ đông).
Tổng giám đốc hoặc Giám đốc: Là người đảm nhiệm việc điều hành công việc kinh doanh hằng ngày của công ty. Đồng thời chịu sự giám sát của Hội đồng quản trị; cũng như chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước Hội đồng quản trị về việc thực hiện quyền và nghĩa vụ được giao.
Ban kiểm soát: Đây là cơ quan chịu trách nhiệm trong việc giám sát thường xuyên mọi hoạt động của Hội đồng quản trị và các chức danh lãnh đạo khác trong mô hình tổ chức công ty cổ phần. Cơ quan này do Đại hội đồng cổ đông bầu ra với số lượng thành viên từ 03 đến 05. Đồng thời cần đảm bảo có ít nhất một thành viên trong Ban kiểm soát là kế toán viên hoặc kiểm toán viên. Tuy nhiên, trong trường hợp công ty cổ phần có ít hơn 11 cổ đông và các cổ đông là tổ chức sở hữu dưới 50% tổng số cổ phần thì doanh nghiệp cơ cấu theo mô hình tổ chức công ty cổ phần thứ nhất không bắt buộc phải có Ban kiểm soát.
Mô hình thứ hai gồm:
Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị và Tổng giám đốc hoặc Giám đốc. Trong Hội đồng quản trị có Ban kiểm toán nội bộ và Thành viên độc lập.
Mô hình tổ chức công ty cổ phần thứ hai không có Ban kiểm soát. Thay vào đó, công ty cổ phần sẽ có Ban kiểm toán nội bộ và thành viên độc lập. Hai bộ phận này sẽ thực hiện chức năng giám sát và tổ chức thực hiện việc kiểm soát đối với công tác quản lý và điều hành công ty. Căn cứ theo Luật Doanh nghiệp 2020, trong Hội đồng quản trị phải có ít nhất 20% tổng số thành viên là thành viên độc lập.
Ngoài ra, các bộ phận còn lại gồm Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị và Tổng giám đốc hoặc Giám đốc thì có chức năng, nhiệm vụ và trách nhiệm tương tự với mô hình tổ chức công ty cổ phần thứ nhất.
Nguyên tắc xây dựng mô hình quản trị hiệu quả
Để xây dựng một mô hình quản trị hiệu quả, cần tuân thủ một số nguyên tắc cơ bản sau:
Mục tiêu rõ ràng
Mục tiêu cần phải rõ ràng, đo lường được, có thời hạn và đạt được sự đồng thuận của toàn bộ tổ chức. Mỗi cá nhân trong tổ chức cần hiểu rõ vai trò của mình trong việc đạt được mục tiêu chung và có động lực để đóng góp.
Minh bạch
Mọi thông tin liên quan đến hoạt động của công ty, quyết định của Hội đồng quản trị (HĐQT), và tình hình tài chính cần được công khai và dễ dàng tiếp cận cho tất cả cổ đông và các bên liên quan.
Tính trách nhiệm
Mỗi bộ phận trong công ty cần có quy định rõ ràng về quyền hạn và trách nhiệm, từ HĐQT đến Giám đốc và các phòng ban. Các thành viên trong HĐQT và Ban kiểm soát cần chịu trách nhiệm về các quyết định của mình, đảm bảo rằng mọi hành động đều hướng tới lợi ích chung của công ty và cổ đông.
Tính linh hoạt
Mô hình quản trị cần có khả năng thích ứng với các biến động của thị trường và môi trường kinh doanh. Điều này có thể bao gồm việc điều chỉnh chiến lược, cơ cấu tổ chức hoặc quy trình làm việc.
Tính bền vững
Mô hình quản trị cần xem xét đến các yếu tố môi trường, xã hội và kinh tế trong quá trình ra quyết định, nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững cho công ty. Cần chú trọng đến việc phát triển nguồn nhân lực, đào tạo và nâng cao kỹ năng cho nhân viên để đáp ứng yêu cầu của thị trường.
Tính công bằng
Mô hình quản trị cần đảm bảo rằng quyền lợi của tất cả cổ đông, bao gồm cả cổ đông nhỏ, được bảo vệ và tôn trọng. Các quyết định của HĐQT và Ban kiểm soát cần được đưa ra một cách công bằng, không thiên vị cho bất kỳ nhóm cổ đông nào.
Dịch vụ tư vấn mô hình quản trị cho công ty cổ phần
Tư vấn quy định của pháp luật về mô hình quản trị cho công ty cổ phần;
Phân tích mô hình quản lý thực tại của doanh nghiệp và tư vấn, đưa ra mô hình cơ cấu tổ chức phù hợp;
Hướng dẫn xây dựng mô hình quản trị cho công ty cổ phần;
Xây dựng chức năng, nhiệm vụ cụ thể của từng Phòng, Ban, Phân xưởng sản xuất và các cơ sở kinh doanh trực thuộc;
Xây dựng nhiệm vụ, quyền hạn của các cán bộ quản lý và quan hệ trong điều hành hoạt động của công ty;
Thiết lập mối quan hệ chỉ đạo trực tiếp, gián tiếp và quan hệ phối hợp công tác giữa các cán bộ quản lý của công ty;
Thiết lập mối quan hệ công tác trong công ty;
Tư vấn các vấn đề pháp lý khác theo yêu cầu.
Trên đây là nội dung tư vấn mô hình quản trị công ty cổ phần mà Luật Việt An cung cấp đến quý khách. Quý khách có bất kỳ vướng mắc nào vui lòng liên hệ Luật Việt An để được hỗ trợ kịp thời.