Các loại hình doanh nghiệp được đăng ký thành lập trong 6 tháng đầu năm 2017

Từ sau khi luật doanh nghiệp 2014 có hiệu lực, các chủ thể kinh doanh được tạo điều kiện thuận lợi tối đa để đăng ký thành lập doanh nghiệp và thực hiện hoạt động đầu tư, sản xuất. Theo quy định của pháp luật hiện hành thì thời gian thực hiện thủ tục đăng ký thành lập được rút ngắn xuống còn 3 ngày và doanh nghiệp được trao quyền chủ động trong việc sử dụng con dấu, quyết định số người đại diện theo pháp luật (trong công ty cổ phần và trách nhiệm hữu hạn). Đó là những lý do khiến cho số lượng doanh nghiệp được đăng ký thành lập mới trong giai đoạn 2014-2017 tăng lên đáng kể.

Theo Cục Quản lý đăng ký kinh doanh thì tính đến hết tháng 6/2017 đã có 61.276 doanh nghiệp thành lập mới với số vốn đăng ký là 596.196 tỷ đồng, tăng 12,4% về số doanh nghiệp và tăng 39,4% về số vốn đăng ký so với cùng kỳ năm ngoái. Tỷ trọng vốn đăng ký bình quân trên một doanh nghiệp trong 6 tháng đầu năm 2017 đạt 9,7 tỷ đồng, tăng 24,3% so với cùng kỳ năm 2016. Cụ thể, số lượng công ty cổ phần được thành lập mới là 10.397 doanh nghiệp, công ty trách nhiệm hữu hạn 1 thành viên là 34.493 doanh nghiệp, công ty trách nhiệm hữu hạn 2 thành viên là 14.749 doanh nghiệp. Trong khi đó, loại hình doanh nghiệp tư nhân chỉ có 1.627 doanh nghiệp được thành lập mới và con số đối với công ty hợp danh là 10. Từ số liệu thống kê, có thể thấy, loại hình công ty trách nhiệm hữu hạn 1 thành viên được thành lập nhiều nhất, chiếm hơn 50% tổng số loại hình doanh nghiệp được đăng ký thành lập. Trong khi công ty trách nhiệm hữu hạn 2 thành viên chiếm 24%, công ty cổ phần là 17% và khoảng 3% còn lại là công ty hợp danh và doanh nghiệp tư nhân.

Như vậy, trong 6 tháng đầu năm 2017, các chủ thể kinh doanh chủ yếu lựa chọn loại hình công ty trách nhiệm hữu hạn 1 thành viên để đăng ký thành lập. Điều này là hoàn toàn phù hợp với hoàn cảnh kinh tế ở Việt Nam, việc kinh doanh thường dựa trên vốn đầu tư của từng chủ thể đơn lẻ, vốn điều lệ lớn hay nhỏ là phụ thuộc vào chủ sở hữu. Hơn nữa, do những ưu điểm như chủ sở hữu có toàn quyền trong việc quyết định cơ cấu bộ máy quản lý và chỉ phải chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi số vốn đã góp nên loại hình công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên được ưu tiên lựa chọn. Ngoài ra, khi có từ hai thành viên trở lên đứng ra thành lập, có thể chọn mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn 2 thành viên hoặc công ty cổ phần (ít nhất là 3 thành viên). Đối với những ngành nghề kinh doanh đòi hỏi mạng lưới rộng, yêu cầu vốn lớn thì công ty cổ phần là lựa chọn thích hợp đối với các nhà đầu tư. Trong quá trình hoạt động, công ty có thể huy động thêm vốn bất cứ lúc nào bằng cách phát hành cổ phần và tiếp nhận thành viên mới. Hơn nữa, chế độ trách nhiệm của các cổ đông tương tự như đối với công ty trách nhiệm hữu hạn.

Về phía ngược lại, có thể thấy rõ số lượng doanh nghiệp tư nhân và công ty hợp danh được thành lập mới rất hạn chế. Đó là bởi vì những nhược điểm của loại hình công ty này là thành viên hợp danh/chủ doanh nghiệp tư nhân phải chịu trách nhiệm vô hạn đối với các nghĩa vụ và khoản nợ của công ty. Điều này tiềm ẩn rủi ro lớn cho các nhà đầu tư, vì vậy, họ ít lựa chọn để đăng ký thành lập.

Nhìn chung, ở Việt Nam hiện nay loại hình công ty trách nhiệm hữu hạn vẫn chiếm đa số trong nền kinh tế. Nhìn vào số lượng các loại hình doanh nghiệp được đăng ký thành lập, có thể biết được đặc điểm của nền kinh tế Việt Nam – tồn tại chủ yếu các doanh nghiệp nhỏ và vừa với số vốn đầu tư không quá lớn. Nhưng hiện nay và trong tương lai gần thì quy mô của doanh nghiệp ngày càng được mở rộng và phát triển, tập trung vào những ngành nghề yêu cầu công nghệ hiện đại tiên tiến và có tác động không nhỏ đến nền kinh tế khi được đưa vào hoạt động.