Trước khi thành lập doanh nghiệp, ngoài các yêu cầu về vốn, cơ sở vật chất, có rất nhiều người thắc mắc điều kiện về mặt chủ thể: Thành lập công ty có cần bằng cấp không? Đây là một trong những yêu cầu chuyên môn đòi hỏi sự tư vấn pháp lý chuyên sâu khi chuẩn bị thành lập. Sau đây, Luật Việt An sẽ trình các quy định hiện hành về yêu cầu bằng cấp khi thành lập công ty tại Việt Nam hiện nay.
Những người không có quyền thành lập doanh nghiệp
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, theo quy định tại khoản 2 Điều 17 Luật doanh nghiệp 2020, những trường hợp cá nhân, tổ chức không được phép thành lập doanh nghiệp cụ thể như sau:
Cơ quan nhà nước, đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân sử dụng tài sản nhà nước để thành lập doanh nghiệp kinh doanh thu lợi riêng cho cơ quan, đơn vị mình;
Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức;
Sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, viên chức quốc phòng trong các cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân Việt Nam; sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp, công nhân công an trong các cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân Việt Nam, trừ người được cử làm đại diện theo ủy quyền để quản lý phần vốn góp của Nhà nước tại doanh nghiệp hoặc quản lý tại doanh nghiệp nhà nước;
Cán bộ lãnh đạo, quản lý nghiệp vụ trong doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, trừ người được cử làm đại diện theo ủy quyền để quản lý phần vốn góp của Nhà nước tại doanh nghiệp khác;
Người chưa thành niên; người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự; người bị mất năng lực hành vi dân sự; người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi; tổ chức không có tư cách pháp nhân;
Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị tạm giam, đang chấp hành hình phạt tù, đang chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở cai nghiện bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc hoặc đang bị Tòa án cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định; các trường hợp khác theo quy định của Luật Phá sản, Luật Phòng, chống tham nhũng.
Trường hợp Cơ quan đăng ký kinh doanh có yêu cầu, người đăng ký thành lập doanh nghiệp phải nộp Phiếu lý lịch tư pháp cho Cơ quan đăng ký kinh doanh;
Tổ chức là pháp nhân thương mại bị cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định theo quy định của Bộ luật Hình sự.
Theo đó, không có trường hợp người không có bằng cấp thì không được thành lập doanh nghiệp, do đó, không cần bằng cấp vẫn có thể thành lập được công ty.
Yêu cầu bằng cấp đối với một số ngành nghề kinh doanh
Các ngành nghề kinh doanh ở nước ta hiện tại được chia làm ngành nghề kinh doanh có điều kiện và ngành nghề kinh doanh không có điều kiện. Để biết những ngành nghề nào là ngành nghề kinh doanh có điều kiện mời bạn tham khảo trong bài viết sau của Luật Việt An: https://luatvietan.vn/danh-muc-nganh-nghe-kinh-doanh-co-dieu-kien.html
Có những ngành nghề kinh doanh có điều kiện phải đáp ứng được yêu cầu nhất định về vốn và bằng cấp, Ví dụ:
Đối với kinh doanh dịch vụ bảo vệ: người quản lý cơ sơ kinh doanh, chủ sở hữu kinh doanh phải có bằng tốt nghiệp từ cao đẳng trở lên (Cơ sở: khoản 2 Điều 11 Nghị định 96/2016/NĐ-CP quy định điều kiện về an ninh, trật tự đối với một số ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện).
Người phụ trách kinh doanh lữ hành nội địa phải tốt nghiệp trung cấp trở lên chuyên ngành về lữ hành, trường hợp tốt nghiệp trung cấp trở lên chuyên ngành khác phải có chứng chỉ nghiệp vụ điều hành dịch vụ nội địa (Cơ sở: Điều 31 Luật Du lịch năm 2017).
Những ngành nghề bắt buộc phải có bằng cấp, chứng chỉ
Tuy nhiên, có những ngành nghề bắt buộc phải có bằng cấp, chứng chỉ mởi được thành lập công ty, bao gồm những ngành nghề sau:
Thành lập công ty luật, văn phòng luật sư
Người đứng ra thành lập công ty luật hoặc văn phòng luật sự phải có chứng chỉ hành nghề luật sư/ thẻ luật sư
Dịch vụ kiểm toán
Yêu cầu bằng cấp, chứng chỉ khi kinh doanh dịch vụ kiểm toán là có ít nhất 05 kiểm toán viên hành nghề, trong đó:
02 người là thành viên hợp danh (đối với công ty hợp danh);
01 người là chủ doanh nghiệp (đối với doanh nghiệp tư nhân);
02 người là thành viên góp vốn thành lập công ty (đối với công ty TNHH 2 thành viên trở lên).
Kinh doanh chứng khoán
Yêu cầu khi thành lập công ty chứng khoán như sau:
Giám đốc (Tổng giám đốc) phải có chứng chỉ phân tích tài chính hoặc chứng chỉ quản lý quỹ;
Ít nhất 3 nhân viên trong công ty có chứng chỉ hành nghề chứng khoán tương ứng với từng nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán.
Đấu giá tài sản
Chủ doanh nghiệp tư nhân, Tổng giám đốc/ Giám đốc công ty hợp danh cần phải có chứng chỉ hành nghề đấu giá khi thành lập doanh nghiệp hoạt động hành nghề đấu giá tài sản.
Dịch vụ kế toán
Có ít nhất 02 người là kế toán hành nghề, đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán, trong đó phải có:
02 thành viên góp vốn (công ty TNHH);
02 thành viên hợp danh (công ty hợp danh);
Chủ doanh nghiệp tư nhân.
Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp cũng phải là kế toán viên hành nghề.
Dịch vụ xếp hạng tín nhiệm
Giám đốc/ Tổng giám đốc; ít nhất 05 thành viên Hội đồng xếp hạng tín nhiệm và ít nhất 10 chuyên viên phân tích: có trình độ đại học trở lên, thuộc chuyên ngành kinh tế, tài chính, ngân hàng, kế toán, kiểm toán, thống kê hoặc quản trị kinh doanh.
Ngoài ra, đối với những chủ thể trên, còn cần phải đáp ứng về số năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực kinh tế, tài chính, ngân hàng, kế toán, kiểm toán, thống kê hoặc quản trị kinh doanh.
Dịch vụ thẩm định giá
Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ thẩm định giá cần đáp ứng yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ hành nghề như sau:
Công ty TNHH 1 thành viên: Có tối thiểu 3 thẩm định viên có chứng chỉ hành nghề thẩm định giá, trong đó bao gồm cả chủ sở hữu công ty.
Công ty TNHH 2 thành viên trở lên: Có tối thiểu 3 thẩm định viên có chứng chỉ hành nghề thẩm định giá, trong đó bao gồm tối thiểu 2 thành viên góp vốn.
Công ty hợp danh: Có tối thiểu 3 thẩm định viên có chứng chỉ hành nghề thẩm định giá, trong đó bao gồm tối thiểu 2 thành viên hợp danh.
Doanh nghiệp tư nhân: Có tối thiểu 3 thẩm định viên có chứng chỉ hành nghề thẩm định giá, trong đó có 1 thẩm định viên là chủ doanh nghiệp tư nhân.
Công ty cổ phần: Có tối thiểu 3 thẩm định viên có chứng chỉ hành nghề thẩm định giá, trong đó tối thiểu phải có 2 cổ đông sáng lập.
Dịch vụ giám định về quyền tác giả, quyền liên quan
Người đứng đầu tổ chức hoặc người được đứng đầu tổ chức ủy quyền kinh doanh dịch vụ giám định về quyền tác giả, quyền liên quan có Thẻ giám định viên sở hữu trí tuệ và trong tổ chức phải có ít nhất 1 giám định viên sở hữu trí tuệ.
Dịch vụ đại diện sở hữu công nghiệp
Người đứng đầu tổ chức hoặc người được đứng đầu tổ chức ủy quyền phải có chứng chỉ hành nghề dịch vụ đại diện sở hữu công nghiệp.
Như vậy thành lập công ty có cần bằng cấp hay không sẽ phụ thuộc vào ngành nghề mà chủ công ty tiến hành hoạt động. Mỗi ngành nghề kinh doanh có điều kiện khác nhau sẽ có những yêu cầu khác nhau, có thể có yêu cầu về bằng cấp hoặc không, hoặc yêu cầu về vốn pháp định hoặc những yêu cầu khác.
Để tìm hiểu quy định của pháp luật về những ngành nghề kinh doanh yêu cầu bằng cấp một cách nhanh chóng, quý khách vui lòng liên hệ trực tiếp đến Luật Việt An để được tư vấn cụ thể hơn.