Thủ tục thành lập công ty tại Úc

Úc đang trở thành một điểm đến hấp dẫn đối với các doanh nghiệp quốc tế nhờ vào nền kinh tế ổn định, môi trường kinh doanh thuận lợi và tiềm năng thị trường lớn. Vị trí địa lý của Úc nằm ở trung tâm khu vực châu Á-Thái Bình Dương là một lợi thế lớn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc mở rộng thị trường và tiếp cận các đối tác kinh doanh trong khu vực. Chính phủ Úc cũng có nhiều chính sách ưu đãi và hỗ trợ dành cho các doanh nghiệp nước ngoài, đặc biệt là trong các lĩnh vực công nghệ cao, nghiên cứu và phát triển. Việc thành lập công ty tại Úc sẽ trở nên dễ dàng và tốn ít thời gian hơn nếu nhà đầu tư nắm rõ thủ tục thành lập công ty tại Úc. Luật Việt An xin trình bày thủ tục thành lập công ty tại Úc qua bài viết dưới đây.

Chuẩn bị thông tin để thực hiện thủ tục thành lập công ty tại Úc

Lựa chọn loại hình công ty và tên phù hợp

Hai loại hình doanh nghiệp chủ yếu tại Úc bao gồm: 

• Pty Ltd (Proprietary Limited Company): Phổ biến nhất cho doanh nghiệp vừa và nhỏ. Có tối đa 50 cổ đông (không phải là nhân viên), không được huy động vốn từ công chúng. Trách nhiệm của cổ đông giới hạn trong phần vốn góp. 
• Public Company (Ltd): Có thể có hơn 50 cổ đông, có thể niêm yết trên sàn chứng khoán và huy động vốn từ công chúng. Yêu cầu quản trị chặt chẽ hơn.

Đối với hầu hết các doanh nghiệp mới hoặc đang phát triển, loại hình Công ty Trách nhiệm hữu hạn Độc quyền (Proprietary Limited Company – Pty Ltd) thường là lựa chọn tối ưu nhờ cơ chế giới hạn trách nhiệm cho các cổ đông và cơ cấu quản lý linh hoạt, phù hợp với tối đa 50 cổ đông không phải là nhân viên và không huy động vốn từ công chúng.

Sau khi đã xác định loại hình công ty, bạn cần lựa chọn một tên gọi cho doanh nghiệp của mình. Tên công ty cần phải tuân thủ các quy định của ASIC, không gây nhầm lẫn hay xúc phạm các đối tượng khác, và phải thể hiện rõ loại hình pháp lý bằng cách kết thúc bằng “Proprietary Limited” hoặc “Pty Ltd”. 

Bổ nhiệm giám đốc và thư ký

Mỗi công ty Pty Ltd bắt buộc phải có ít nhất một giám đốc, và điều quan trọng nhất là ít nhất một trong số các giám đốc đó phải là người thường trú tại Úc. Ngoài ra theo quy định pháp luật mới, tất cả các cá nhân đảm nhận vai trò giám đốc phải xin cấp Mã số Nhận dạng Giám đốc (Director ID) từ Cơ quan Đăng ký Kinh doanh Úc (ABRS) trước khi được chính thức bổ nhiệm và trước khi công ty được thành lập. 

Mặc dù không bắt buộc đối với công ty Pty Ltd, tuy nhiên nếu bổ nhiệm Thư ký công ty thì người này cũng phải thường trú tại Úc.

Soạn thảo điều lệ công ty

Trước khi đăng ký thành lập công ty, bạn cần soạn thảo điều lệ công ty. Bạn có thể sử dụng một trong hai cách dưới đây.

• Sử dụng Quy tắc Thay thế (Replaceable Rules):
  • Đây là bộ quy tắc quản trị chuẩn, được quy định sẵn trong Đạo luật Doanh nghiệp 2001 và sẽ tự động áp dụng nếu công ty không có điều lệ riêng.
  • Các quy tắc này xử lý những vấn đề cơ bản như quyền hạn và nghĩa vụ của giám đốc, cách thức tổ chức họp hội đồng quản trị và cổ đông, hay việc phát hành/chuyển nhượng cổ phần.
• Soạn thảo Điều lệ Công ty riêng (Company Constitution):
  • Mục đích chính là tạo ra một bộ quy tắc linh hoạt cho hoàn cảnh cụ thể, các thỏa thuận riêng giữa cổ đông, hay cấu trúc hoạt động đặc thù (ví dụ: quy định về các loại cổ phần khác nhau, quy trình bổ nhiệm giám đốc riêng, cơ chế giải quyết tranh chấp nội bộ…).

Thủ tục thành lập công ty tại Úc

Sau khi đã hoàn tất mọi công tác chuẩn bị ở trên, bước tiếp theo là tiến hành thủ tục đăng ký thành lập công ty của bạn với cơ quan quản lý là Ủy ban Chứng khoán và Đầu tư Úc (ASIC). Hồ sơ cần chuẩn bị bao gồm các thông tin ở trên và bạn cần hoàn thành Mẫu đơn 201 (Form 201 – Application for registration as an Australian company).

Nộp hồ sơ thành lập công ty tại Úc trực tuyến

Phương thức nộp hồ sơ trực tuyến thông qua Cổng thông tin ASIC (ASIC Portal) là một cách tiện lợi và hiệu quả để thực hiện nhiều giao dịch và nộp các biểu mẫu khác nhau bao gồm cả việc thành lập công ty cho Ủy ban Chứng khoán và Đầu tư Úc (ASIC).

• Truy cập Cổng thông tin ASIC (ASIC Portal): Đầu tiên, bạn cần truy cập trang web chính thức của ASIC và tìm đến phần dành cho Cổng thông tin (có tên là “ASIC Connect” hoặc tương tự).
• Tạo tài khoản trên Cổng thông tin ASIC: Nếu bạn chưa có tài khoản, bạn sẽ cần phải tạo một tài khoản mới. Sau khi tạo tài khoản và xác nhận qua email (nếu có), bạn có thể đăng nhập vào Cổng thông tin ASIC để nộp hồ sơ thành lập công ty.
• Nộp hồ sơ thành lập công ty: Sau khi đăng nhập, bạn tìm biểu mẫu 201 để nộp hồ sơ thành lập công ty.

Nộp hồ sơ thành lập công ty tại Úc thông qua các đơn vị cung cấp dịch vụ (PSP)

PSP bao gồm các đại lý đã đăng ký (registered agents), công ty luật, công ty kế toán hoặc các công ty chuyên về dịch vụ thành lập doanh nghiệp. Các đơn vị sẽ thay mặt bạn chuẩn bị và nộp hồ sơ điện tử tới ASIC.

Lưu ý: Đối với các thành phần hồ sơ thành lập, bạn bắt buộc phải có được sự đồng ý bằng văn bản từ tất cả những người được đề xuất làm giám đốc, thư ký công ty (nếu có), và các cổ đông. Những văn bản này xác nhận họ đồng ý đảm nhận vai trò hoặc nắm giữ cổ phần trong công ty.

Sau khi ASIC nhận được hồ sơ đăng ký đầy đủ, hợp lệ cùng với khoản lệ phí tương ứng, ASIC sẽ tiến hành xử lý hồ sơ. Nếu hồ sơ được chấp thuận, ASIC sẽ tiến hành cấp Giấy chứng nhận Đăng ký Công ty (Certificate of Registration) và Mã số Công ty Úc (Australian Company Number – ACN) gồm 9 chữ số. ACN này sẽ là mã định danh chính thức cho công ty và phải được thể hiện trên các tài liệu của công ty theo quy định.