Luật Các tổ chức tín dụng 2024

Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội khoá XV. Sau kỳ họp, thực hiện quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, các cơ quan đã thực hiện rà soát kỹ thuật văn bản sau thông qua. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã ký chứng thực văn bản Luật theo quy định. Dưới đây, hãy cùng Công ty Luật Việt An tìm hiểu Luật Các tổ chức tín dụng 2024.

Bối cảnh ban hành Luật Các tổ chức tín dụng 2024

Luật Các tổ chức tín dụng 2010 đã có những đóng góp quan trọng công tác quản lý cũng như tạo môi trường pháp lý ổn định cho hoạt động của hệ thống ngân hàng. Cụ thể, các quy định trong luật đã:

• Tạo hành lang pháp lý: cung cấp khuôn khổ pháp lý cần thiết cho hoạt động của các tổ chức tín dụng,
• Nâng cao chất lượng công tác quản trị: Thúc đẩy các tổ chức tín dụng nâng cao chất lượng công tác quản trị và năng lực quản trị rủi ro.
• Tiếp cận chuẩn mực quốc tế: Giúp cho các tổ chức tín dụng dần tiếp cận với những chuẩn mực và thông lệ quốc tế trong hoạt động ngân hàng.

Tuy vậy, bên cạnh những mặt đạt được sau hơn 12 năm thực hiện với một lần sửa đổi, bổ sung vào năm 2017, một số quy định tại Luật đã không còn phù hợp với thực tiễn. Bên cạnh đó, để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về quản trị, điều hành tài chính tín dụng, phù hợp với tình hình mới và chuẩn mực quốc tế, đặt ra vấn đề cần thiết phải sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật Các tổ chức tín dụng 2010. Cụ thể:

• Hoạt động của tổ chức tín dụng, một số nghiệp vụ mới phát sinh của tổ chức tín dụng cần được quy định tại Luật để có cơ sở thực hiện như hoạt động ngân quỹ, hoạt động giao đại lý thanh toán… Bên cạnh đó, sự phát triển của công nghệ, kỹ thuật trong lĩnh vực ngân hàng đặt ra yêu cầu phải rà soát các quy định tại Luật để đảm bảo hành lang pháp lý cho việc triển khai thực hiện các hoạt động ngân hàng bằng phương tiện điện tử (số hóa hoạt động ngân hàng).
• Trong quá trình triển khai thi hành, mặc dù đã được sửa đổi bổ sung vào năm 2017, nhưng một số quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng tiền nhiệm vẫn cần thiết tiếp tục phải được sửa đổi bổ sung cho phù hợp như quy định về khoản vay đặc biệt, tài sản bảo đảm khoản vay đặc biệt, kiểm soát đặc biệt tổ chức tín dụng…

Những điểm đáng lưu ý tại Luật Các tổ chức tín dụng 2024

Về mặt hình thức

Luật Các tổ chức tín dụng mới ban hành gồm 15 Chương với 210 Điều. So với luật tiền nhiệm chỉ gói gọn trong 10 Chương với 163 Điều luật, có thể thấy Luật Các tổ chức tín dụng 2024 có sự gia tăng về số lượng chương và điều luật.

Trong đó, đã bổ sung Chương II về ngân hàng chính sách, chuyển Chương về xử lý nợ xấu, tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu lên trước Chương về tổ chức lại, giải thể, phá sản. Đồng thời, Chương về kiểm soát đặc biệt, chuyển giao bắt buộc, phá sản tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt được tách ra thành 2 chương gồm: (i) Xử lý trường hợp tổ chức tín dụng bị rút tiền hàng loạt (Chương XI); (ii) Vay, cho vay đặc biệt (Chương XII).

Phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng

• Về phạm vi điều chỉnh, Luật Các tổ chức tín dụng 2024 kế thừa quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng tiền nhiệm, theo đó Luật Các tổ chức tín dụng quy định về việc thành lập, tổ chức, hoạt động, kiểm soát đặc biệt, tổ chức lại, phá sản tổ chức tín dụng; việc thành lập, tổ chức, hoạt động của chi nhánh ngân hàng nước ngoài, văn phòng đại diện của tổ chức tín dụng nước ngoài, tổ chức nước ngoài khác có hoạt động ngân hàng. Luật Các tổ chức tín dụng bổ sung phạm vi điều chỉnh về việc xử lý nợ xấu và xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu.
• Về đối tượng áp dụng: Luật Các tổ chức tín dụng 2024 bổ sung đối tượng áp dụng là tổ chức mà Nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ có chức năng mua, bán xử lý nợ. Việc bổ sung này nhằm phù hợp với việc bổ sung vấn đề xử lý nợ xấu vào phạm vi điều chỉnh của Luật.
• Việc mở rộng phạm vi điều chỉnh và bổ sung đối tượng áp dụng là cần thiết để đáp ứng yêu cầu thực tiễn và hoàn thiện hệ thống pháp luật về hoạt động của tài chính tín dụng. Việc xử lý nợ xấu và tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu là một vấn đề quan trọng, cần được quy định cụ thể trong Luật Các tổ chức tín dụng để đảm bảo hiệu quả và an toàn cho hệ thống ngân hàng.

Về việc sử dụng từ ngữ, thuật ngữ liên quan đến hoạt động ngân hàng

Tại khoản 10, khoản 12, khoản 13, khoản 28, khoản 31, khoản 36, khoản 39, khoản 42, khoản 43, khoản 44 Điều 4 Luật Các Tổ chức tín dụng 2024 đã quy định bổ sung giải thích mới về các từ ngữ như: Công ty kiểm soát, công ty tài chính chuyên ngành, công ty tài chính tổng hợp, rút tiền hàng loạt, phương thức chuyển giao bắt buộc, thư tín dụng, tổ chức tín dụng hỗ trợ, vốn điều lệ, vốn pháp định, vốn được cấp.

Về sử dụng thuật ngữ liên quan đến hoạt động ngân hàng, Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024 đã bổ sung thêm cụm từ “tổ chức tài chính vi mô”, “quỹ tín dụng nhân dân”, đây là những thuật ngữ chưa được ghi nhận tại Luật Các tổ chức tín dụng hiện hành. Theo đó, tổ chức không phải là tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không được phép sử dụng cụm từ như “tổ chức tài chính vi mô”, “quỹ tín dụng nhân dân”… trong tên của tổ chức, chức danh hoặc trong phần phụ thêm của tên, chức danh hoặc trong giấy tờ giao dịch hoặc quảng cáo của mình nếu việc sử dụng cụm từ, từ ngữ đó có thể gây nhầm lẫn cho khách hàng về việc tổ chức đó là một tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài

Những thông tin mà Cổ đông sở hữu từ 01% vốn điều lệ trở lên của tổ chức tín dụng phải cung cấp cho tổ chức tín dụng:

Theo khoản 2 Điều 49 Luật Các tổ chức tín dụng 2024, đó là các thông tin sau:

• Họ và tên; số định danh cá nhân; quốc tịch, số hộ chiếu, ngày cấp, nơi cấp của cổ đông là người nước ngoài; số Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy tờ pháp lý tương đương của cổ đông là tổ chức; ngày cấp, nơi cấp của giấy tờ này;
• Thông tin về người có liên quan;
• Số lượng, tỷ lệ sở hữu cổ phần của mình tại tổ chức tín dụng đó;
• Số lượng, tỷ lệ sở hữu cổ phần của người có liên quan của mình tại tổ chức tín dụng đó.

Những thông tin tối thiểu của khách hàng mà tổ chức tín dụng cần phải có trước khi quyết định cấp tín dụng có mức giá trị nhỏ

Theo Điều 102 của Luật, tổ chức tín dụng phải có tối thiểu thông tin về mục đích sử dụng vốn hợp pháp, khả năng tài chính của khách hàng trước khi quyết định cấp tín dụng đối với các khoản cấp tín dụng có mức giá trị nhỏ sau đây:

• Khoản cho vay phục vụ nhu cầu đời sống, khoản cấp tín dụng qua thẻ của ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài;
• Khoản cho thuê tài chính, khoản cho vay tiêu dùng, khoản cấp tín dụng qua thẻ của tổ chức tín dụng phi ngân hàng;
• Khoản cho vay phục vụ nhu cầu đời sống của quỹ tín dụng nhân dân;
• Khoản cho vay của tổ chức tài chính vi mô.

Hành vi nghiêm cấm đáng chú ý

Tại khoản 5 Điều 15 Luật Các tổ chức tín dụng đã nêu nghiêm cấm tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, người quản lý, người điều hành, nhân viên của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài gắn việc bán sản phẩm bảo hiểm không bắt buộc với việc cung ứng sản phẩm, dịch vụ ngân hàng dưới mọi hình thức.

Hiệu lực của Luật Các tổ chức tín dụng 2024

Luật Các tổ chức tín dụng 2024 có hiệu lực từ ngày 01/7/2024, trừ khoản 3 Điều 200 và khoản 15 Điều 210 Luật Các tổ chức tín dụng 2024 có hiệu lực từ ngày 01/01/2025.

Luật Các tổ chức tín dụng 2010 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2017) hết hiệu lực kể từ ngày Luật Các tổ chức tín dụng 2024 có hiệu lực thi hành, trừ quy định tại các khoản 1, 2, 3, 4, 8, 9, 12 và 14 Điều 210 Luật Các tổ chức tín dụng 2024.

Quý khách hàng có nhu cầu tư vấn về các quy định về pháp luật về các tổ chức tín dụng, pháp luật dân sự, pháp luật doanh nghiệp, các nghị định sửa đổi liên quan, xin vui lòng liên hệ Công ty Luật Việt An để được hỗ trợ tốt nhất.