Hợp tác xã là một tổ chức kinh tế xã hội, trong đó các thành viên tự nguyện đóng góp vốn, lao động hoặc cả hai để cùng nhau sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng, hoặc cung cấp dịch vụ nhằm mục đích cải thiện đời sống kinh tế – xã hội cho các thành viên. Luật Hợp tác xã 2023 đã đưa ra những quy định chi tiết về phân loại hợp tác xã, giúp cho việc quản lý, hỗ trợ và phát triển các loại hình hợp tác xã này trở nên hiệu quả hơn. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đến quý khách các loại hợp tác xã theo quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành.
Phân loại hợp tác xã
Căn cứ quy định Điều 16 Luật Hợp tác xã 2023 quy định phân loại hợp tác xã như sau:
Hợp tác xã được phân loại siêu nhỏ, nhỏ, vừa, lớn theo tiêu chí số lượng thành viên chính thức và một trong hai tiêu chí sau: Doanh thu; Tổng nguồn vốn.
Hợp tác xã siêu nhỏ, nhỏ, vừa, lớn được xác định theo lĩnh vực hoạt động.
Như vậy, hợp tác xã được phân loại siêu nhỏ, nhỏ, vừa lớn theo các tiêu chí như số lượng thành viên chính thức và doanh thu, số lượng thành viên chính thức và tổng nguồn vốn, được xác định theo lĩnh vực hoạt động.
Phân loại hợp tác xã trong lĩnh vực nông nghiệp
Hợp tác xã quy mô lớn có từ 300 thành viên chính thức trở lên và doanh thu của năm từ 50 tỷ đồng trở lên hoặc tổng nguồn vốn từ 10 tỷ đồng trở lên.
Hợp tác xã quy mô vừa có từ 200 thành viên chính thức trở lên và doanh thu của năm từ 10 tỷ đồng trở lên hoặc tổng nguồn vốn từ 05 tỷ đồng trở lên.
Hợp tác xã quy mô nhỏ có từ 50 thành viên chính thức trở lên và doanh thu của năm từ 02 tỷ đồng trở lên hoặc tổng nguồn vốn từ 01 tỷ đồng trở lên.
Hợp tác xã quy mô siêu nhỏ bao gồm các hợp tác xã không thuộc các loại hợp tác xã trên.
Phân loại hợp tác xã trong lĩnh vực công nghiệp – xây dựng
Hợp tác xã quy mô lớn có từ 100 thành viên chính thức trở lên và doanh thu của năm từ 80 tỷ đồng trở lên hoặc tổng nguồn vốn từ 20 tỷ đồng trở lên.
Hợp tác xã quy mô vừa có từ 50 thành viên chính thức trở lên và doanh thu của năm từ 15 tỷ đồng trở lên hoặc tổng nguồn vốn từ 10 tỷ đồng trở lên.
Hợp tác xã quy mô nhỏ có từ 20 thành viên chính thức trở lên và doanh thu của năm từ 03 tỷ đồng trở lên hoặc tổng nguồn vốn từ 02 tỷ đồng trở lên.
Hợp tác xã quy mô siêu nhỏ bao gồm các hợp tác xã không thuộc các loại hợp tác xã trên.
Phân loại hợp tác xã trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng và bảo hiểm
Hợp tác xã quy mô lớn có từ 1.000 thành viên chính thức trở lên và doanh thu của năm từ 200 tỷ đồng trở lên hoặc tổng nguồn vốn từ 50 tỷ đồng trở lên.
Hợp tác xã quy mô vừa có từ 500 thành viên chính thức trở lên và doanh thu của năm từ 100 tỷ đồng trở lên hoặc tổng nguồn vốn từ 20 tỷ đồng trở lên.
Hợp tác xã quy mô nhỏ có từ 100 thành viên chính thức trở lên và doanh thu của năm từ 50 tỷ đồng trở lên hoặc tổng nguồn vốn từ 10 tỷ đồng trở lên.
Hợp tác xã quy mô siêu nhỏ bao gồm các hợp tác xã không thuộc các loại hợp tác xã trên.
Phân loại hợp tác xã trong lĩnh vực thương mại – dịch vụ và lĩnh vực khác
Hợp tác xã quy mô lớn có từ 200 thành viên chính thức trở lên và doanh thu của năm từ 100 tỷ đồng trở lên hoặc tổng nguồn vốn từ 20 tỷ đồng trở lên.
Hợp tác xã quy mô vừa có từ 100 thành viên chính thức trở lên và doanh thu của năm từ 20 tỷ đồng trở lên hoặc tổng nguồn vốn từ 10 tỷ đồng trở lên.
Hợp tác xã quy mô nhỏ có từ 20 thành viên chính thức trở lên và doanh thu của năm từ 05 tỷ đồng trở lên hoặc tổng nguồn vốn từ 02 tỷ đồng trở lên.
Hợp tác xã quy mô siêu nhỏ bao gồm các hợp tác xã không thuộc các loại hợp tác xã trên.
Lưu ý: Trường hợp hợp tác xã thỏa mãn các tiêu chí phân loại quy mô hợp tác xã ở nhiều mức khác nhau thì quy mô hợp tác xã được xác định theo mức quy mô lớn nhất.
Ý nghĩa của việc phân loại hợp tác xã
Việc phân loại hợp tác xã là một hoạt động hết sức quan trọng, nó mang lại nhiều lợi ích cả về mặt quản lý, chính sách và phát triển của các hợp tác xã, cụ thể:
Hiểu rõ hơn về lĩnh vực hoạt động chính của từng loại hợp tác xã, từ đó nắm bắt được mục tiêu, đối tượng phục vụ và các hoạt động kinh doanh đặc thù.
Việc phân loại giúp so sánh hiệu quả hoạt động giữa các hợp tác xã cùng loại, từ đó xác định những điểm mạnh, điểm yếu và rút ra bài học kinh nghiệm.
Phân loại giúp xác định hướng phát triển phù hợp cho từng loại hình hợp tác xã, từ đó hỗ trợ các hợp tác xã nâng cao năng lực cạnh tranh và mở rộng quy mô hoạt động.
Có thể xây dựng các mô hình hợp tác xã điển hình cho từng nhóm, tạo điều kiện để các hợp tác xã khác học hỏi và nhân rộng.
Việc phân loại tạo ra một cơ sở dữ liệu thống kê đầy đủ về các hợp tác xã, giúp theo dõi và đánh giá tình hình phát triển của ngành. Các số liệu thống kê chính xác sẽ là cơ sở để xây dựng các báo cáo, phục vụ cho công tác hoạch định chính sách và điều hành.
Nhờ phân loại, có thể phát hiện sớm những khó khăn, vướng mắc của từng loại hình hợp tác xã để có biện pháp giải quyết kịp thời.
Ưu điểm và hạn chế của từng loại hình hợp tác xã
Việc phân loại hợp tác xã dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau như quy mô, lĩnh vực hoạt động… dưới đây là một số ưu điểm và hạn chế của từng loại hình hợp tác xã:
Hợp tác xã nông nghiệp
Ưu điểm
Tập trung vào sản xuất nông nghiệp, tận dụng nguồn lực và kinh nghiệm của nông dân.
Đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp.
Hỗ trợ nông dân tiếp cận thị trường, giảm giá thành sản xuất.
Hạn chế
Dễ bị ảnh hưởng bởi điều kiện tự nhiên, dịch bệnh.
Yêu cầu đầu tư về công nghệ, kỹ thuật cao.
Khó khăn trong việc quản lý, nhất là đối với các hợp tác xã quy mô lớn.
Hợp tác xã công nghiệp – xây dựng
Ưu điểm
Tập trung vào sản xuất công nghiệp, xây dựng các công trình hạ tầng.
Tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Tạo ra nhiều việc làm cho người lao động.
Hạn chế
Yêu cầu vốn đầu tư lớn, công nghệ hiện đại.
Quản lý sản xuất phức tạp, đòi hỏi đội ngũ cán bộ quản lý có trình độ cao.
Dễ xảy ra cạnh tranh không lành mạnh giữa các hợp tác xã.
Hợp tác xã tài chính, ngân hàng và bảo hiểm
Ưu điểm:
Cung cấp các dịch vụ tài chính cơ bản cho thành viên.
Hỗ trợ phát triển kinh tế địa phương.
Tăng cường khả năng tiếp cận vốn của các thành viên.
Hạn chế:
Rủi ro tín dụng cao.
Yêu cầu về vốn điều lệ và năng lực quản lý cao.
Cạnh tranh gay gắt với các ngân hàng thương mại.
Hợp tác xã thương mại – dịch vụ và lĩnh vực khác
Ưu điểm
Đa dạng hóa các hoạt động kinh doanh.
Tạo ra nhiều sản phẩm và dịch vụ mới.
Nâng cao đời sống cho thành viên.
Hạn chế
Cạnh tranh khốc liệt trên thị trường.
Yêu cầu về kỹ năng kinh doanh, marketing cao.
Dễ bị ảnh hưởng bởi biến động của thị trường.
Trên đây là các loại hợp tác xã theo quy định của pháp luật mà chúng tôi cung cấp cho quý khách tham khảo. Quý khách có bất kỳ thắc mắc nào vui lòng liên hệ Luật Việt An để được hỗ trợ.