Điều kiện giảm vốn điều lệ công ty tại Việt Nam

Ngày nay, việc góp vốn thành lập công ty tại Việt Nam đã trở nên vô cùng phổ biến. Số lượng các doanh nghiệp ngày càng phát triển nhiều hơn, hoạt động đa dạng hơn, phổ biến hơn tại thị trường Việt Nam và trên toàn thế giới. Các chủ sở hữu doanh nghiệp trong quá trình góp vốn thành lập doanh nghiệp và quá trình đưa doanh nghiệp của mình vào hoạt động sẽ gặp những khó khăn về mặt tài chính và có nguyện vọng chính đáng là được rút lại phần vốn góp mà mình đã góp vào doanh nghiệp trước đó để trang trải cho cuộc sống. Pháp luật Việt Nam và cụ thể là Luật Doanh nghiệp 2020 đã quy định cụ thể về điều kiện và thủ tục thực hiện việc rút vốn hay nói cách khác là các điều kiện để giảm vốn điều lệ của các công ty tại Việt Nam. Để tìm hiểu về quy định pháp lý liên quan đến điều kiện giảm vốn điều lệ công ty tại Việt Nam, Luật Việt An đưa ra một số ý kiến tư vấn trong bài viết sau.

Cơ sở pháp lý

• Luật Doanh nghiệp 2020;
• Nghị định 122/2021/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư.

Vốn điều lệ là gì?

• Vốn điều lệ (Charter Capital) là một thuật ngữ kinh tế được dùng vô cùng rộng rãi trên thị trường kinh tế thế giới và dùng để mô tả tổng số vốn mà các thành viên hay cổ đông đóng góp hoặc cam kết sẽ đóng góp trong một khoảng thời gian nhất định và được ghi vào điều lệ của công ty hay các tổ chức doanh nghiệp.
• Căn cứ vào khoản 34 Điều 4 Luật Doanh nghiệp 2020 thì vốn điều lệ là: “tổng giá trị tài sản do các thành viên công ty, chủ sở hữu công ty đã góp hoặc cam kết góp khi thành lập công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh; là tổng mệnh giá cổ phần đã bán hoặc được đăng ký mua khi thành lập công ty cổ phần”. Như đã đề cập thì các chủ thể phải thực hiện hoạt động góp vốn bao gồm: Thành viên công ty; Chủ sở hữu công ty; cổ đông công ty cổ phần.

Quy định về góp vốn vào doanh nghiệp

Góp vốn là hoạt động mà theo đó người góp vốn cam kết thực hiện việc góp tài sản của mình vào doanh nghiệp. Việc góp vốn vào doanh nghiệp được phân biệt thành 2 trường hợp:

• Góp vốn vào thời điểm thành lập doanh nghiệp và
• Góp vốn vào doanh nghiệp đang hoạt động.

Hoạt động góp vốn vào thời điểm thành lập doanh nghiệp

Quy định về thủ tục rút vốn điều lệ và điều kiện cụ thể cho từng loại hình doanh nghiệp tại Việt Nam

Hậu quả pháp lý của hành vi giảm vốn điều lệ

Khi thực hiện hành vi giảm vốn điều lệ thì doanh nghiệp có thể đối diện với các hậu quả pháp lý sau: (1) Thay đổi loại hình doanh nghiệp, (2) Phá sản và (3) Hoạt động bình thường.

Thay đổi loại hình doanh nghiệp

• Như đã đề cập bên trên thì các trường hợp doanh nghiệp giảm vốn điều lệ bao gồm 3 trường hợp là: khi không góp đủ vốn điều lệ theo cam kết tại thời điểm thành lập doanh nghiệp; sau 02 năm kể từ ngày thành lập doanh nghiệp và theo Quyết định cá biệt.
• Đối với trường hợp tại Công ty TNHH 2 thành viên trở lên và Công ty cổ phần thì tại giai đoạn thành lập doanh nghiệp việc các chủ sở hữu/ cổ đông không thực hiện cam kết về việc góp vốn/ mua cổ phần dẫn đến việc các thành viên nêu trên không trở thành chủ sở hữu của doanh nghiệp qua đó gián tiếp không đảm bảo số lượng tối thiểu để thành lập doanh nghiệp (tối thiểu là 02 thành viên đối với Công ty TNHH 2 thành viên trở lên và 03 Cổ đông sáng lập đối với Công ty cổ phần). Vì vậy, đối với Công ty cổ phần có thể chuyển thành Công ty TNHH 2 thành viên trở lên hoặc Công ty TNHH Một thành viên còn Công ty TNHH 2 thành viên trở lên có thể trở thành Công ty TNHH Một thành viên hoặc loại hình doanh nghiệp khác phù hợp với nhu cầu của chủ sở hữu doanh nghiệp.

Doanh nghiệp phá sản

Mặc dù Luật Doanh nghiệp quy định khi các doanh nghiệp muốn thực hiện thủ tục giảm vốn điều lệ phải đảm bảo sau khi hoàn tất thủ tục phải có khả năng thực hiện các nghĩa vụ tài chính. Tuy nhiên, việc kinh doanh phụ thuộc phần lớn vào yếu tố thị trường, do đó không có cơ sở đảm bảo vững chắc trong ngắn hạn doanh nghiệp có thể đảm bảo các khả năng chi trả cho các chủ thể khác, do đó dẫn đến doanh nghiệp buộc phải phá sản.

Hoạt động bình thường

Khác với hai hậu quả pháp lý trên, doanh nghiệp trong nhiều trường hợp vẫn hoạt động bình thường và không có các rủi ro tài chính nào diễn ra đối với doanh nghiệp do trong quá trình giảm vốn có sự tư vấn pháp lý để tuân thủ đúng quy định của pháp luật và loại trừ tối đa các rủi ro tiềm ẩn cho doanh nghiêp.

Thủ tục giảm vốn điều lệ

Doanh nghiệp tiến hành cuộc họp giữa các chủ sở hữu/ cổ đông nhằm ra Quyết định về việc Giảm vốn điều lệ của doanh nghiệp, sau đó tiến hành sửa đổi điều lệ, gửi văn bản thông báo đến cơ quan nhà nước và thực hiện thủ tục thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh theo đúng quy định của pháp luật.

Hệ quả pháp lý của việc giảm vốn điều lệ nhưng không thực hiện thủ tục báo cáo đối với cơ quan Nhà nước

Căn cứ vào Điều 47 Nghị định 122/2021/NĐ-CP thì doanh nghiệp không thực hiện việc điều chỉnh vốn điều lệ sau khi doanh nghiệp thực tế đã giảm vốn điều lệ sẽ được hiểu là đang thực hiện hành vi kê khai khống vốn điều lệ và phải chịu mức xử phạt như sau:

• Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi kê khai khống vốn điều lệ có giá trị dưới 10 tỷ đồng.
• Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với hành vi kê khai khống vốn điều lệ có giá trị từ 10 tỷ đồng đến dưới 20 tỷ đồng.
• Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng đối với hành vi kê khai khống vốn điều lệ có giá trị từ 20 tỷ đồng đến dưới 50 tỷ đồng.
• Phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với hành vi kê khai khống vốn điều lệ có giá trị từ 50 tỷ đồng đến dưới 100 tỷ đồng.
• Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với hành vi kê khai khống vốn điều lệ có giá trị từ 100 tỷ đồng trở lên.

Dịch vụ giảm vốn điều lệ đối với doanh nghiệp của Luật Việt An

• Tư vấn thực hiện hoạt động giảm vốn điều lệ theo quy định của pháp luật;
• Đại diện khách hàng thực hiện các thủ tục đăng ký đối với cơ quan nhà nước trong trường hợp công ty thực hiện hoạt động giảm vốn điều lệ.
• Tư vấn thường xuyên cho doanh nghiệp sau khi giảm vốn, trong quá trình hoạt động.

Trên đây là những tư vấn sơ bộ về điều kiện giảm vốn điều lệ công ty tại Việt Nam của Luật Việt An. Quý khách có nhu cầu tư vấn pháp luật doanh nghiệp, pháp luật đầu tư, vui lòng liên hệ Luật Việt An để được tư vấn hiệu quả nhất.