Thủ tục phát hành cổ phiếu cho người lao động

Doanh nghiệp thường thực hiện việc phát hành chứng khoán để tăng nguồn vốn cho hoạt động kinh doanh của mình. Cổ phiếu được coi là có tính thanh khoản cao, mang lại lợi nhuận ổn định, trở thành giải pháp hàng đầu cho nhiều người chọn mua và rót vốn. Hiện nay, để vừa có thể tăng nguồn vốn đầu tư cho doanh nghiệp vừa có thể thực hiện được những chế độ đãi ngộ cho nhân viên trong công ty, nhiều doanh nghiệp đã lựa chọn hình thức phát hành cổ phiếu cho người lao động.

Trong bài viết sau đây, Luật Việt An sẽ cung cấp các thông tin liên quan đến thủ tục phát hành cổ phiếu cho người lao động theo quy định của pháp luật hiện hành.

Căn cứ pháp lý

• Luật Doanh nghiệp 2020.
• Luật Chứng khoán 2019.
• Nghị định 155/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật chứng khoán.
• Thông tư 19/2003/TT-BTC hướng dẫn điều chỉnh tăng, giảm vốn điều lệ và quản lý cổ phiếu quỹ trong công ty cổ phần.

Cổ phiếu cho người lao động là gì?

Theo quy định của Luật đoanh nghiệp và Luật chứng khoán, người lao động có thể sở hữu cổ phần của công ty trong một số trường hợp sau: công ty có hoạt động chào bán cổ phiếu ra công chúng, bán cổ phẩn, công ty không mua lại hoặc không mua lại hết cổ phần của cổ đông có nhu cầu; cổ đông có nhu cầu chuyển nhượng cổ phần. Đối với cách thức mua cổ phần này, bất cứ người lao động nào cũng có thể sở hữu cổ phiếu của công ty và việc thực hiện thủ tục mua được áp dụng như đối với các trường hợp khác trong Luật Doanh nghiệp.

Trong đó, một trường hợp đặc biệt liên quan đến phát hành thêm cổ phiếu của công ty có tên gọi là ESOP (Employee Stock Ownership Plan- kế hoạch sở hữu cổ phiếu của người lao động). Đây là cổ phiếu được công ty đại chúng phát hành theo chương trình lựa chọn cho người lao động. ESOP là loại cổ phiếu riêng biệt quy định chỉ được bán cho người lao động cho người trong công ty và thông thường sẽ là những người lao động làm việc lâu năm hoặc có đóng góp tích cực cho sự phát triển của công ty.

Đây là chương trình công ty phát hành cổ phiếu để dành cơ hội sở hữu cổ phần cho người lao động trong công ty. Người lao động có thể sở hữu cổ phiểu của công ty theo cách thức này cần phải đáp ứng được những yêu cầu mà công ty đưa ra, thường dưới hình thức cổ phiếu thưởng.

Như vậy, người lao động có thể mua cổ phiếu của công ty qua nhiều cách thức khác nhau phù hợp với điều kiện của mình. Với việc phát hành cổ phiếu thường, trình tự thủ tục tuân thủ theo quy định của Luật Doanh nghiệp, Luật Chứng khoán và các văn bản hướng dẫn thi hành. Trong phạm vi bài viết này, Luật Việt An tập trung phân tích thủ tục phát hành cổ phiếu dưới dạng cổ phiếu thưởng (ESOP) cho người lao động.

Quy định của pháp luật liên quan đến cổ phiếu thưởng (ESOP) cho người lao động

Theo Thông tư 19/2003/TT-BTC, cổ phiếu quỹ được quy định như sau:

“Công ty cổ phần được mua lại không quá 30% tổng số cổ phần phổ thông đã bán, một phần hoặc toàn bộ cổ phần loại khác đã bán như quy định tại Điều 65 Luật Doanh nghiệp.”

Như vậy, công ty có thể mua lại không quá 30% tổng số cổ phần đã bán ra để làm cổ phiếu quỹ, sử dụng với mục đích làm cổ phiếu  thưởng, hoặc bán với mức giá ưu đãi cho người lao động của công ty.

Yêu cầu phát hành cổ phiếu theo chương trình lựa chọn cho người lao động

Điều kiện để phát hành cổ phiếu cho người lao động

Điều kiện về kế hoạch phát hành: có phương án phát hành cổ phiếu theo chương trình lựa chọn cho người lao động được Đại hội đồng cổ đông thông qua.

Điều kiện về số phiếu được phát hành: Tổng số cổ phiếu phát hành theo chương trình trong mỗi 12 tháng không được vượt quá 5% số cổ phiếu đang lưu hành của công ty.

Điều kiện về người lao động được tham gia:  Có tiêu chuẩn và danh sách người lao động được tham gia chương trình, nguyên tắc xác định số cổ phiếu được phân phối cho từng đối tượng và thời gian thực hiện được Đại hội đồng cổ đông thông qua hoặc ủy quyền cho Hội đồng quản trị thông qua.

Trình tự, thủ tục phát hành cổ phiếu theo chương trình lựa chọn cho người lao động

Bước 1: Gửi tài liệu báo cáo phát hành cổ phiếu đến Ủy ban Chứng khoán Nhà nước

Bước 2: Ủy ban chứng khoán Nhà nước xem xét tình hợp lệ của hồ sơ trong thời gian 7 ngày

Trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thông báo về việc nhận được đầy đủ tài liệu báo cáo phát hành, tổ chức phát hành phải công bố Bản thông báo phát hành trên trang thông tin điện tử của tổ chức phát hành, Sở giao dịch chứng khoán. Việc công bố thông tin trên phải được thực hiện ít nhất 07 ngày làm việc trước ngày kết thúc đợt phát hành.

Bước 3: Đợt phát hành được thực hiện trong 45 ngày kể từ ngày Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thông báo về việc nhận được đầy đủ tài liệu báo cáo.

Bước 4: Công khai kết quả của đợt phát hành.

Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày kết thúc đợt phát hành, tổ chức phát hành phải gửi Báo cáo kết quả đợt phát hành cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và công bố thông tin trên trang thông tin điện tử của tổ chức phát hành, Sở giao dịch chứng khoán về kết quả đợt phát hành. Đối với trường hợp phát hành cổ phiếu theo chương trình lựa chọn cho người lao động, tài liệu báo cáo kết quả đợt phát hành gửi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước kèm theo.

Bước 5: Ủy ban chứng khoán nhà nước xử lí kết quả của đợt phát hành.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được tài liệu báo cáo kết quả đợt phát hành đầy đủ và hợp lệ, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thông báo bằng văn bản về việc nhận được báo cáo kết quả đợt phát hành cho tổ chức phát hành đồng thời gửi cho Sở giao dịch chứng khoán, Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam và đăng tải trên trang thông tin điện tử của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước về việc nhận được báo cáo kết quả đợt phát hành.

Bước 6: Tổ chức phát hành được yêu cầu chấm dứt yêu cầu phong tỏa số tiền thu được từ đợt phát hành.

Tổ chức phát hành cổ phiếu thực hiện yêu cầu kể từ khi có thông báo nhận được báo cáo kết quả đợt phát hành của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.

Tài liệu báo cáo để thực hiện phát hành cổ phiếu cho người lao động

• Báo cáo phát hành cổ phiếu theo quy định của pháp luật.
• Quyết định của Đại hội đồng cổ đông thông qua phương án phát hành.

Trong đó phương án phát hành nêu rõ: số lượng cổ phiếu phát hành, giá phát hành hoặc nguyên tắc xác định giá phát hành hoặc ủy quyền cho Hội đồng quản trị xác định giá phát hành. Trường hợp phương án phát hành không nêu cụ thể giá phát hành, nguyên tắc xác định giá thì giá phát hành được xác định theo quy định tại Luật Doanh nghiệp. Những người có quyền lợi liên quan đến đợt phát hành không được tham gia biểu quyết thông qua nội dung này.

• Quyết định của Đại hội đồng hoặc Hội đồng quản trị (trong trường hợp được Đại hội đồng cổ đông ủy quyền).

Thông qua tiêu chuẩn và danh sách người lao động được tham gia chương trình, nguyên tắc xác định số cổ phiếu được phân phối cho từng đối tượng và thời gian thực hiện. Những người có quyền lợi liên quan đến đợt phát hành không được tham gia biểu quyết thông qua nội dung này.

• Báo cáo tài chính năm gần nhất được kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán được chấp thuận: Trong trường hợp phát hành cổ phiếu thưởng cho người lao động.
• Quyết định của cấp có thẩm quyền của công ty con.

Thông qua việc phân phối lợi nhuận, sao kê có xác nhận của ngân hàng chứng minh việc đã điều chuyển lợi nhuận từ các công ty con về công ty mẹ trong trường hợp sử dụng lợi nhuận sau thuế chưa phân phối làm nguồn để phát hành cổ phiếu thưởng cho người lao động và nguồn vốn thực hiện thấp hơn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên báo cáo tài chính hợp nhất, cao hơn mức lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên báo cáo tài chính riêng của công ty mẹ.

• Văn bản xác nhận của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài về việc mở tài khoản phong tỏa nhận tiền mua cổ phiếu, trừ trường hợp phát hành cổ phiếu thưởng cho người lao động.
• Các tài liệu khác quy định tại Điều 61 Nghị định 155/2020/NĐ-CP.

Quý khách hàng có nhu cầu tư vấn hoặc hỗ trợ thủ tục phát hành cổ phiếu cho người lao động, thành lập công ty cổ phần xin vui lòng liên hệ đến Luật Việt An để được hỗ trợ tốt nhất!