Nghĩa vụ nộp phí trọng tài tại Việt Nam

Khi lựa chọn trọng tài là phương thức giải quyết tranh chấp cho các mâu thuẫn của mình, các bên tranh chấp thường quan tâm tới vấn đề nghĩa vụ nộp phí trọng tài tại Việt Nam. Và để giải đáp cho sự quan tâm này của quý khách hàng tới vấn đề này, công ty Luật Việt An sẽ đưa ra bài viết dưới đây.

Cơ sở pháp lý

• Luật Trọng tài thương mại Việt Nam 2010;

Phí trọng tài là gì?

Vấn đề liên quan đến phí trọng tài đã được pháp luật Việt Nam quy định cụ thể tại Điều 34 Luật Trọng tài Thương mại Việt Nam 2010. Theo đó, phí trọng tài chính là các khoản thu thông qua việc trọng tài cung cấp dịch vụ giải quyết tranh chấp, và phí trọng tài sẽ bao gồm các loại phí dưới đây:

• Chi phí dùng để trả thù lao cho trọng tài viên, các loại chi phí di chuyển và các chi phí khác dành cho trọng tài viên;
• Phí được sử dụng để tham vấn các ý kiến từ các chuyên gia và các trợ giúp khác theo yêu cầu được đưa ra bởi Hội đồng trọng tài;
• Phí hành chính;
• Nếu các bên tranh chấp yêu cầu chỉ định trọng tài vụ việc của Trung tâm trọng tài thì các bên tranh chấp phải chi trả thêm cả chi phí này;
• Phí dùng các loại dịch vụ khác do Trung tâm trọng tài cung cấp.

Nghĩa vụ nộp phí trọng tài tại Việt Nam

Trong pháp luật Việt Nam hiện nay, cụ thể là trong Luật Trọng tài thương mại Việt Nam 2010 chưa có một quy định riêng nào quy định về nghĩa vụ nộp phí của các bên tranh chấp trong giải quyết tranh chấp bằng trọng tài, mà nghĩa vụ này được suy ra từ các điều khoản khác nhau.

Chẳng hạn như tại Điều 32 Luật Trọng tài Thương mại Việt Nam 2010 quy định rằng kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện cùng các tài liệu đính kèm và chứng từ nộp tạm ứng phí trọng tài thì trong vòng 10 ngày, Trung tâm trọng tài sẽ phải gửi cho phía bản sao của các tài liệu trên, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác hoặc Trung tâm trọng tài có quy tắc tố tụng quy định khác.

Dựa vào nội dung của điều khoản trên, có thể rút ra nghĩa vụ của nguyên đơn khi nộp đơn khởi kiện là phải tạm ứng phí trọng tài, và phí trọng tài này phải được tạm ứng thì phía Trung tâm trọng tài mới tiến hành gửi các tài liệu cần thiết cho phía bị đơn.

Bên cạnh Điều 32, Khoản 3 Điều 34 Luật Trọng tài thương mại Việt Nam cũng có nội dung có thể rút ra nghĩa vụ nộp phí trọng tài. Theo đó, nếu các bên tranh chấp không có thỏa thuận khác hoặc quy tắc tố tụng trọng tài không có quy khác hoặc Hội đồng trọng tài không có sự phân bổ khác, thì bên thua kiện trong vụ kiện giải quyết tranh chấp bằng trọng tài sẽ phải chịu phí trọng tài này.

Điều này có nghĩa là một khi đã thua kiện, dù là nguyên đơn hay bị đơn thì đều có nghĩa vụ phải nộp phí trọng tài nếu trở thành bên thua kiện. Tức là, khác với Điều 32 chỉ quy định về nghĩa vụ nộp phí cho nguyên đơn, thì tại Khoản 3 Điều 34 trên quy định về nghĩa vụ nộp phí cho cả nguyên đơn và bị đơn trong tranh chấp giải quyết bằng trọng tài thương mại.

Dựa vào những phân tích trên, có thể phân chia nghĩa vụ nộp phí trọng tài này các trường hợp dưới đây sau:

• Nghĩa vụ nộp phí của nguyên đơn:
• Nguyên đơn có nghĩa vụ nộp tạm ứng phí trọng tài khi nộp đơn khởi kiện ra trọng tài;
• Nguyên đơn có nghĩa vụ nộp phí trọng tài trong trường hợp nguyên đơn là bên thua kiện.
• Nghĩa vụ nộp phí trọng tài của bị đơn: Bị đơn sẽ phải nộp phí trong tài nếu bên thua kiện là bị đơn.
• Nghĩa vụ nộp phí trọng tài của cả nguyên đơn lẫn bị đơn:
• Nếu các bên tranh chấp có thỏa thuận với nhau về việc phân chia phí trọng tài thì phí trọng tài sẽ được phân chia theo những gì mà các bên đã thỏa thuận;
• Nếu các bên tranh chấp không có thỏa thuận gì, mà quy tắc tố tụng trọng tài có quy định về việc phí trọng tài sẽ được phân chia cho các bên, thì các bên tranh chấp sẽ có nghĩa vụ nộp phí trọng tài theo phần được phân chia;
• Nếu các bên tranh chấp không có thỏa thuận và quy tắc tố tụng trọng tài cũng không có quy định gì, mà Hội đồng trọng tài có quyết định phân bổ chi phí cho các bên, thì các bên phải nộp theo những gì đã được phân bổ.
• Nếu các bên tranh chấp không có thỏa thuận, quy tắc tố tụng trọng tài không có quy định, và Hội đồng trọng tài cũng không quyết định phân bổ chi phí, thì nghĩa vụ nộp phí trọng tài của các bên sẽ được tuân theo các quy định của pháp luật.

Có thể nộp phí trọng tài từng lần không?

Tương tự như vấn đề nghĩa vụ nộp phí trọng tài, vấn đề liên quan đến việc nộp phí trọng tài từng lần cũng không được quy định thành một quy định riêng trong pháp luật Việt Nam hiện hành, cụ thể là trong Luật Trọng tài thương mại Việt Nam 2010.

Tuy nhiên, hai vấn đề này vẫn có điểm khác biệt và chúng khác nhau ở chỗ là vấn đề nghĩa vụ nộp phí trọng tài vẫn có thể được suy ra từ các điều khoản khác nhau, còn vấn đề liên quan đến nộp phí trọng tài từng lần hoàn toàn không được quy định trong luật.

Chính vì thế, vấn đề về việc các bên tranh chấp có thể nộp phí trọng tài từng lần hay không này hoàn toàn phụ thuộc vào sự thỏa thuận của các bên hoặc theo quy tắc tố tụng của Trung tâm trọng tài.

• Trong trường hợp các bên tranh chấp có thỏa thuận rằng các bên tranh chấp có thể nộp phí trọng tài thành từng lần khác nhau thì các bên tranh chấp có thể nộp phí trọng tài theo sự thỏa thuận này, và ngược lại.
• Còn nếu tuân thủ theo quy tắc tố tụng của Trung tâm trọng tài, thì từng Trung tâm trọng tài có quy tắc tố tụng riêng nên quy định về vấn đề này cũng có sự khác biệt nhất định.

Chẳng hạn, trong quy tắc tố tụng của Trung tâm trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC), tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều 35 có quy định rằng nguyên đơn/bị đơn phải nộp đầy đủ các chi phí được quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều 34 của Quy tắc này tại thời điểm nộp đơn khởi kiện/đơn kiện lại.

Điều này cũng có nghĩa là Trung tâm trọng tài Quốc tế Việt Nam không cho phép các bên được nộp chi phí trọng tài thành nhiều lần, mà các bên phải nộp đầy đủ các chi phí này trong một lần tại thời điểm nộp đơn khởi kiện/đơn kiện lại, thì quy trình tố tụng trọng tài mới được tiếp tục tiến hành.

Một số lưu ý đối với các doanh nghiệp khi tham gia giải quyết tranh chấp bằng trọng tài

Vấn đề nộp phí trọng tài là một vấn đề vô cùng quan trọng khi các bên tham gia giải quyết tranh chấp bằng trọng tài, việc không nộp phí trọng tài hoàn toàn có thể dẫn đến kết quả là tranh chấp này sẽ không được Hội đồng trọng tài giải quyết.

Chính vì vậy, một khi các doanh nghiệp đã sử dụng trọng tài như một phương thức giải quyết tranh chấp thì cần phải đặc biệt lưu tâm đến các vấn đề liên quan đến việc nộp phí trọng tài.

Vấn đề nộp phí trọng tài tưởng chừng có vẻ đơn giản, nhưng trên thực tế lại rất phức tạp, bởi nó có liên quan tới rất nhiều vấn đề khác nhau như phí trọng tài gồm những gì? Bên nào có nghĩa vụ nộp phí trọng tài? Phí trọng tài có thể nộp thành từng lần không?…

Do đó, các doanh nghiệp nên tìm đến sự trợ giúp đến từ các chuyên gia có uy tín, giàu kinh nghiệm và có chuyên môn cao như đội ngũ luật sư, tư vấn viên của công ty Luật Việt An để nhận được sự hỗ trợ một cách tốt nhất.

Quý khách hàng có bất kỳ vướng mắc về nghĩa vụ nộp phí trọng tài tại Việt Nam, thủ tục giải quyết tranh chấp bằng trọng tài xin vui lòng liên hệ Luật Việt An để được chúng tôi hỗ trợ tốt nhất!