Phân bổ phí trọng tài cho các bên trong vụ việc

Phí trọng tài là một chi phí bắt buộc khi các bên lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp bằng trọng tài. Mức phí trọng tài và việc phân bổ phí trọng tài cho các bên trong vụ việc là một vấn đề được nhiều bên quan tâm và đặt câu hỏi. Những nguyên tắc trong phân bổ chi phí không chỉ quan trọng đối với Hội đồng trọng tài mà còn quan trọng đối với các bên trong vụ việc trong việc đệ trình phân bổ chi phí trong phạm vi của pháp luật cho phép. Bài viết dưới đây của Luật Việt An sẽ cung cấp tới quý khách những thông tin chi tiết về việc phân bổ phí trọng tài cho các bên trong vụ việc.

Cơ sở pháp lý

• Luật Trọng tài thương mại Việt Nam 2010.

Khái quát chung về phí trọng tài

Phí trọng tài là khoản thu từ việc cung cấp dịch vụ giải quyết tranh chấp bằng trọng tài. Phí trọng tài sẽ phát sinh trong suốt quá trình tố tụng trọng tài, vì vậy những khoản phí đó phải được phân bổ giữa các bên và có thể thu hồi được trên cơ sở hợp lý. Trên thực tế, những chi phí sau đã được xác lập rõ ràng trong thông lệ quốc tế:

• Chi phí của hội đồng trọng tài và, trong tổ chức trọng tài, chi phí phải trả cho bên điều hành thủ tục tố tụng trọng tài (thường được tổ chức trọng tài ấn định trước);
• Chi phí tham gia tố tụng trọng tài, bao gồm:
  • Chi phí pháp lý trả cho luật sư, nhân viên pháp chế;
  • Những chi phí hợp lý cho việc đi lại, ăn ở và các chi phí khác phát sinh của các bên;
  • Chi phí thuê chuyên gia, giám định
  • Chi phí hỗ trợ khác liên quan đến hồ sơ, tài liệu (như phí dịch thuật, phiên dịch, tốc ký, in ấn, giao nhận, công chứng, hợp pháp hóa lãnh sự, thừa phát lại);
  • Chi phí đi lại
  • Chi phí khác của những người làm chứng;
  • Bất kỳ phí hoặc chi phí nào của cơ quan chỉ định theo yêu cầu của các bên.

Theo pháp luật Việt Nam, phí trọng tài bao gồm:

• Thù lao trọng tài viên, chi phí đi lại và các chi phí khác cho trọng tài viên;
• Phí tham vấn chuyên gia và các trợ giúp khác theo yêu cầu của hội đồng trọng tài;
• Phí hành chính;
• Phí chỉ định trọng tài viên vụ việc của trung tâm trọng tài theo yêu cầu của các bên tranh chấp;
• Phí sử dụng các dịch vụ tiện ích khác được cung cấp bởi trung tâm trọng tài. Phí trọng tài được ấn định bởi trung tâm trọng tài (đối với vụ tranh chấp giải quyết bởi trọng tài quy chế) hoặc do hội đồng trọng tài (đối với vụ tranh chấp được giải quyết bởi trọng tài vụ việc).

Phân bổ phí trọng tài cho các bên trong vụ việc theo pháp luật Việt Nam

Về việc phân bổ chi phí trọng tài, pháp luật Việt Nam có quy định như sau:

• Nội dung của phán quyết trọng tài bao gồm việc Phân bổ chi phí trọng tài và các chi phí khác có liên quan (Điều 61 khoản 1 Luật Trọng tài thương mại).
• Bên thua kiện phải chịu phí trọng tài, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác hoặc quy tắc tố tụng trọng tài quy định khác hoặc Hội đồng trọng tài có sự phân bổ khác (Điều 34 khoản 3 Luật Trọng tài thương mại).

Như vậy, với quy định trên, Luật Trọng tài thương mại không đưa ra quy tắc cụ thể về việc xác định và phân bổ phí trọng tài và chi phí khác (chi phí pháp lý), nhưng cơ bản theo hướng:

• Theo thỏa thuận của các bên. Thông thường, bên thua là bên chịu phí trọng tài;
• Dựa trên lẽ công bằng, thiện chí và cách hành xử của các bên trong quá trình tố tụng (theo quan điểm của hội đồng trọng tài);
• Nếu các bên không có thỏa thuận, hội đồng trọng tài tiếp cận theo hướng bồi thường thiệt hại và dựa vào một số tiêu chí khác tùy từng vụ việc (theo quan điểm của đa số hội đồng trọng tài). Ví dụ như: tính chuyên nghiệp, hiệu quả của luật sư các bên trong quá trình tố tụng; chi phí liên quan đến tính hợp lí của chi phí như vé máy bay.
• Ngoài ra, hiện nay, hội đồng trọng tài phân bổ phí trọng tài theo tỷ lệ thắng – thua của mỗi bên.

Lưu ý:

Các bên có thể thỏa thuận về mức phí trọng tài giữa các bên nhưng không thể lựa chọn chủ thể khác Trọng tài để phân bổ phí trọng tài do Trọng tài được trao thẩm quyền trong việc phân bổ chi phí trọng tài nếu các bên không có thỏa thuận.

Quy định về phí trọng tài tại Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC)

VIAC hiện là tổ chức trọng tài, hòa giải hàng đầu tại Việt Nam, có uy tín quốc tế, giải quyết các vụ tranh chấp trong nước và quốc tế liên quan đến tất cả lĩnh vực như mua bán hàng hóa, vận tải, bảo hiểm, xây dựng, tài chính, ngân hàng, đầu tư và các lĩnh vực khác với các bên tranh chấp đến từ hầu hết các tỉnh thành tại Việt Nam và các quốc gia, vùng lãnh thổ là đối tác kinh tế thương mại hàng đầu của Việt Nam.

Phí trọng tài tại VIAC bao gồm những gì?

Theo Điều 34 Quy tắc VIAC, phí trọng tài gồm:

• Chi phí để trả thù lao cho các trọng tài viên giải quyết vụ tranh chấp;
• Chi phí hành chính của VIAC liên quan đến việc giải quyết vụ tranh chấp;
• Chi phí đi lại, ở và các chi phí có liên quan khác của các trọng tài viên giải quyết vụ tranh chấp được quy định tại văn bản hướng dẫn của VIAC có hiệu lực tại thời điểm lập dự tính chi phí; chi phí cho các trợ giúp khác theo yêu cầu của Hội đồng Trọng tài;
• Chi phí giám định, định giá tài sản, chi phí tham vấn ý kiến chuyên gia.

Việc phân bổ phí trọng tài cho các bên theo được thực hiện như thế nào?

Theo Khoản 1 Điều 36 Quy tắc VIAC, phí trọng tài do hội đồng trọng tài phân bổ trừ khi các bên có thoả thuận khác. Hội đồng Trọng tài có quyền quyết định một bên phải trả toàn bộ hoặc một phần chi phí pháp lý hoặc chi phí hợp lý khác của bên kia. Quy tắc tố tụng VIAC cũng quy định việc phân bổ một số chi phí đặc thù như:

• Chi phí cho người làm chứng: chi phí cho người làm chứng do bên yêu cầu triệu tập người làm chứng chịu hoặc do Hội đồng trọng tài phân bổ.
• Chi phí giám định, định giá tài sản: phí giám định, định giá tài sản do bên yêu cầu nộp hoặc do Hội đồng trọng tài phân bổ.
• Chi phí tham vấn chuyên gia: chi phí tham vấn chuyên gia do bên yêu cầu chịu hoặc do Hội đồng trọng tài phân bổ.

Việc nộp phí trọng tài được thực hiện như thế nào?

• Tại thời điểm nộp đơn khởi kiện, nguyên đơn phải nộp đủ các chi phí:
• Chi phí để trả thù lao cho các Trọng tài viên giải quyết vụ tranh chấp;
• Chi phí hành chính của VIAC liên quan đến việc giải quyết vụ tranh chấp.
• Tại thời điểm nộp đơn kiện lại, bị đơn nộp đủ các chi phí:
• Chi phí để trả thù lao cho các Trọng tài viên giải quyết vụ tranh chấp;
• Chi phí hành chính của VIAC liên quan đến việc giải quyết vụ tranh chấp.
• Chi phí đi lại, ở và các chi phí có liên quan khác của các Trọng tài viên giải quyết vụ tranh; chi phí cho các trợ giúp khác theo yêu cầu của Hội đồng Trọng tài sẽ được tạm ứng sau khi Hội đồng Trọng tài được thành lập. VIAC tham khảo ý kiến của Hội đồng Trọng tài để lập dự tính, quyết định một bên hoặc các bên phải tạm ứng các chi phí này và thông báo cho các bên biết.

Thời hạn nộp phí trọng tài?

• Việc nộp phí trọng tài sẽ được thực hiện theo thông báo và trong thời hạn do VIAC ấn định. Trong thời hạn VIAC ấn định, nếu các bên không nộp đủ phí, sẽ bị coi như rút đơn kiện/đơn kiện lại.
• Đối với việc tạm ứng chi phí, trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được thông báo của VIAC, bên/các bên được yêu cầu phải tạm ứng đủ các chi phí này. Nếu các chi phí này không được tạm ứng đủ, VIAC có thể yêu cầu Hội đồng Trọng tài tạm dừng giải quyết vụ tranh chấp. Trong trường hợp này, một bên có thể tạm ứng thay cho bên kia theo yêu cầu của VIAC để quá trình tố tụng trọng tài được tiếp tục. Nếu các chi phí này không được tạm ứng đủ thì Hội đồng Trọng tài có thể tạm dừng việc giải quyết vụ tranh chấp.
• Các khoản phí được tạm ứng sẽ được tính toán và thông báo cho các bên, Hội đồng Trọng tài trước khi Hội đồng Trọng tài lập Phán quyết Trọng tài. Nếu số tiền tạm ứng vượt quá chi phí thực tế, VIAC sẽ hoàn trả số tiền vượt quá. Nếu chi phí thực tế vượt quá mức tạm ứng thì các bên thanh toán cho VIAC số tiền còn thiếu.

Quý khách hàng có nhu cầu muốn được tư vấn và tìm hiểu thêm về thủ tục tố tụng trọng tài, giải quyết tranh chấp bằng trọng tài xin vui lòng liên hệ Công ty Luật Việt An để được chúng tôi hỗ trợ tốt nhất!